Tο μάθημα απευθύνεται σε πρωτοετείς φοιτητές/ φοιτήτριες και αποτελεί ένα είδος εισαγωγής στα διάφορα γνωστικά αντικείμενα της Μουσικολογίας. Στο μάθημα προσφέρονται οι βασικές γνώσεις γύρω από την εξέλιξη της Μουσικολογίας ως επιστήμης και εξετάζονται αναλυτικά οι ειδικοί τομείς και τα επιστημονικά-καλλιτεχνικά πεδία της. Συγκεκριμένα εξετάζονται οι θεματικές ενότητες:

  • 1. Οι κλάδοι της Μουσικολογίας: α) Ιστορική μουσικολογία β) Συστηματική μουσικολογία γ) Εθνομουσικολογία δ) Εφαρμοσμένη μουσικολογία
  • 2. Η σχέση της μουσικολογίας με τις άλλες επιστήμες και η εξέλιξή της.
  • 3. Τα πεδία εφαρμογής της μουσικολογίας στους διάφορους τομείς της σύγχρονης μουσικής ζωής (εκτέλεση και ερμηνεία μουσικών έργων, μουσική κριτική, μουσική παιδεία, μουσική τεχνολογία, δισκογραφία, εκδόσεις μουσικών έργων και επιστημονικών ερευνών, κ.λ.π.).
  • 4. Η βασική μουσικολογική βιβλιογραφία (πηγές, βοηθήματα, περιοδικά και διάφορες ειδικές ξενόγλωσσες εκδόσεις).
  • 5. Οι μέθοδοι της μουσικολογικής εργασίας (τρόποι σύνταξης μιας επιστημονικής μουσικολογικής εργασίας, ανάγνωση και ανάλυση ειδικών κειμένων, ειδική ορολογία, τρόποι τεκμηρίωσης και συστήματα ανάλυσης).
  • 6. Η επιστήμη της μουσικολογίας στον ελληνικό χώρο: προβληματισμοί και στόχοι. 

Στο μάθημα "Εισαγωγή στη Σύνθεση" διδάσκονται βασικές τεχνικές της μουσικής σύνθεσης.

Στο μάθημα αυτό δίνονται γενικές αλλά κατατοπιστικές γνώσεις σχετικά με τις τοπικές μουσικές παραδόσεις του Ελληνικού χώρου και τις μεταξύ τους σχέσεις ή τις σχέσεις τους με το Ιστορικό τους παρελθόν δηλαδή στην οριζόντια και κάθετή τους διάσταση. Εξηγούνται βασικά στοιχεία των διαφορετικών μουσικών συστημάτων και γίνεται ταυτόχρονη παρουσίαση αρχειακών μουσικών παραδειγμάτων ή παραδειγμάτων από επιτόπιες έρευνες. 

The idea of blending brain interactions with music is not new. In 1965, A. Lucier composed the first musical piece “Music for Solo Performer” coupling EEG electrodes with percussion instruments. Despite these early promising steps, until recently EEG brainwave monitoring was mostly associated with clinical routine, where trained experts operated expensive devices. Similarly, the application of Brain-Computer Interfaces has mainly been confined to neuroprosthetics and to build communication and control channels for physically impaired people.

Nowadays, recent advances in medical sensors have made the recording of human brain activity feasible for non medical experts. Commercial portable neuroimaging devices have entered the market at affordable prices, and favor the exploration of novel applications in the naturalistic environment more than ever before (here is an example of our latest research that drew the attention of digital business news http://neuroinformatics.gr/node/42). At the same time, data communication protocols and open source technologies are in a mature state to empower the continuously growing field of brain-oriented applications and services.

In the scope of this course, the anticipated added value lies in the exploitation of newly born forms of brain-controlled real time interactions within elements of musical performance such as music phrasing and music expression. The main goal is to introduce the feasible use of modern Brain-Computer Interface technologies and facilitate the exploration of novel kinds of personalized and collective neurofeedback experience of musicians and/or audience. The course will provide the means to perform the control and altering of sound and music properties such as frequency response, tone, tempo and dynamics using modern motor control concepts and mental performance metrics (e.g. meditation and attention states). Most importantly, it will provide students with the ability to assess the functional and aesthetic value of modern BCI technologies in performing arts.

The course is addressed to undergraduate students of the school of Music Studies, Faculty of Fine Arts and will integrate training modules from a) Neuroscience and Brain-Computer Interfaces b) Data Network Technologies and TCP/IP and c) open source visual interactive programming tools for the electronic and new media arts.

Στόχος του μαθήματος είναι να εισάγει τους φοιτητές/ριες στις σύγχρονες τεχνικές μουσικού προγραμματισμού. Μετά από μια αρχική παρουσίαση που αφορά σε γενικά θέματα προγραμματισμού, το μάθημα επικεντρώνεται στη μελέτη και χρήση της γλώσσας προγραμματισμού SuperCollider. Οι φοιτητές/ριες, μέσα από την μεθοδική ανάλυση παραδειγμάτων και την βήμα προς βήμα ανάπτυξη κώδικα, μαθαίνουν να δημιουργούν δικά τους προγράμματα σύνθεσης και επεξεργασίας ήχου.

Το μάθημα καλύπτει ένα ευρύ πεδίο εφαρμογών όπως η επεξεργασία σήματος σε πραγματικό χρόνο, η δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ διαφόρων μουσικών παραμέτρων, η χρήση ελεγκτών (OSC και MIDI) για την ανάπτυξη διαδραστικών συστημάτων κα. Αποτέλεσμα αυτή της διαδικασίας είναι η εξερεύνηση των ανεξάντλητων δυνατοτήτων επεξεργασίας ήχου, η εμβάθυνση σε θέματα ακουστικής και ψηφιακής επεξεργασίας σήματος, η καλύτερη κατανόηση του πως σκεφτόμαστε και αντιλαμβανόμαστε τον ήχο και φυσικά η δημιουργία πειραματικών εφαρμογών που επεκτείνουν τις δυνατότητες σύνθεσης και εκτέλεσης της μουσικής.

Μέσα από τη συνεργατική δράση των φοιτητών/ριων θα δημιουργηθεί στο τέλος του εξαμήνου μια Laptop Orchestra ή οποία θα εκτελέσει συνθέσεις των φοιτητών στις οποίες θα χρησιμοποιούνται ήχοι, προγράμματα και διεπαφές που θα έχουν δημιουργήσει αποκλειστικά οι ίδιοι/ες!

Η χρήση σύγχρονων μέσων στην εκπαιδευτική διαδικασία θεωρείται απαραίτητη για την βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της, και εντάσσεται στις βασικές κατευθυντήριες γραμμές για την πολύπλευρη κάλυψη του διδασκόμενου αντικειμένου.
Στόχο του μαθήματος αποτελεί η συστηματική προσέγγιση του προβλήματος της ανάπτυξης ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού πολυμεσικού υλικού για την εκπαίδευση στους τομείς της Μουσικής/Μουσικολογίας. Όχημα για την επίτευξη του στόχου είναι η εξοικείωση των φοιτητών με σύγχρονα εργαλεία και εφαρμογές για την συλλογή, επεξεργασία και διαχείριση προσαρμογή εποπτικού υλικού (κύριου ή επικουρικού) στις εκπαιδευτικές ανάγκες του αντικειμένου. Οι συμμετέχοντες (φοιτητές του Τμήματος Μουσικών Σπουδών) μέσα από την παρακολούθηση του μαθήματος θα ολοκληρώσουν το γνωστικό τους υπόβαθρο ώστε να μπορέσουν ολοκληρωμένα να υποστηρίξουν σύγχρονες μορφές εκπαιδευτικής δραστηριότητας στον τομέα της Μουσικής.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές είναι σε θέση α) να ενορχηστρώσουν πιανιστικά έργα και (β) να μεταγράψουν ορχηστρικά έργα σε πιανιστικά - στο ενορχηστρωτικό ύφος της κλασικής περιόδου. 

Μελέτη και εφαρμογή τεχνικών ενορχήστρωσης του 19ου αιώνα.

Εισαγωγή στην ηχοληψία - στερεοφωνικές τεχνικές ηχοληψίας, χρήση μικροφώνων σε στουντιακό περιβάλλον, διατάξεις και συνδεσμολογίες συστημάτων ηχοληψίας, μουσικά όργανα στο στούντιο, συστήματα επεξεργασίας σήματος, μίξη πολλών καναλιών, συστήματα ισοστάθμισης, χρήση των επεξεργαστών δυναμικής περιοχής, περιβάλλοντα μη-γραμμικής επεξεργασίας ηχητικών σημάτων, πολυκάναλη επεξεργασία ηχογραφημένου υλικού, mastering, παραγωγή τελικού προϊόντος και αποθήκευση ψηφιακού περιεχομένου.

Δίνονται στοιχεία για την έρευνα επάνω στους διάφορους τύπους πολυφωνικής φωνητικής παράδοσης στον ελληνικό χώρο και πώς αυτά μπορούν να συντελέσουν στην ερμηνεία αυτών των μουσικών. Το μάθημα σε αυτό το εξάμηνο περιέχει στοιχεία εθνομουσικολογικής επιτόπιας έρευνας με κάποιες πρώτες ερμηνευτικές προσεγγίσεις. 

Στο μάθημα αυτό συνεχίζεται η προσέγγιση των πολυφωνικών ή ετεροφωνικών συστημάτων στο Ελληνικό χώρο μέσα από την επιτόπια έρευνα και την αξιοποίησή της στην ερμηνεία. Στο δεύτερο εξάμηνο το μάθημα εξελίσεται περισσότερο σε πρακτικό δηλαδή δίνεται περισσότερη έμφαση στην ερμηνεία για να μπορέσουν οι φοιτητές να επιτελέσουν κάποια βασικά είδη τέτοιων τραγουδιστικών παραδόσεων. 

Στο μάθημα αυτό προσεγγίζονται διαφορετικοί τρόποι μεταγραφής ενός μουσικού πολιτισμού. Ο στόχος είναι να μπορέσουν οι διδασκόμενοι να αποκτήσουν κάποιες βασικές δεξιότητες όσον αφορά την μεταφορά μιας μουσικής παραδοσιακής συγχρονικής στο ευρωπαϊκό πεντάγραμμο, ξεκινώντας από την κριτική προσέγγιση των διαφόρων τρόπων μεταγραφών που έχουν χρησιμοποιηθεί ή κατά καιρούς προταθεί από την επιστήμη της Εθνομουσικολογίας για την μεταγραφή εξωευρωπαϊκών πολιτισμών και των διαφορετικών μεθόδων προσέγγισης του προβλήματος ή στόχων όσον αφορά το αποτέλεσμα. 

Εξοικείωση με τη ζωή και το έργο του Νίκου Σκαλκώτα μέσω της ακρόασης, της μελέτης και ανάλυσης αντιπροσωπευτικών έργων και εμβάθυνση σε αυτά μέσω των δημοσιευμένων και αδημοσίευτων άρθρων του συνθέτη που αφορούν στο έργο του, το έργο άλλων συνθετών και την σκέψη του πάνω στη μουσική της εποχής του. Η εστίαση των εν λόγω αναλύσεων αφορά την εξερεύνηση των ποικίλων ιδιωμάτων πάνω στα οποία δημιούργησε ο συνθέτης, καθώς και τις συνθετικές τεχνικές που χρησιμοποίησε.

Η ραγδαία ανάπτυξη της μουσικής τεχνολογίας και ειδικότερα
αυτής των ηλεκτρονικών μουσικών οργάνων, σε συνδυασμό με την καθιέρωση του
ηλεκτρονικού υπολογιστή ως κεντρικής μονάδας ελέγχου και επεξεργασίας στην
πολυκάναλη ηχογράφηση, έχουν αλλάξει δραστικά τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η
μουσική παραγωγή. Η πρόκληση της τεχνολογίας με την οποία έρχεται αντιμέτωπος ο
σύγχρονος μουσικός και ο παιδαγωγός της μουσικής, είναι πλέον μια
αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Η ικανότητα να εκμεταλλεύεται κανείς τις
δυνατότητες που παρέχουν τα σύγχρονα συστήματα επεξεργασίας του μουσικού ήχου,
αποτελεί ένα απαραίτητο συμπλήρωμα των μουσικών του δεξιοτήτων.
Το μάθημα αυτό στοχεύει στην ανάπτυξη βασικής θεωρητικής γνώσης και πρακτικής
δεξιότητας, η οποία αφορά τη χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή, περιφερειακών
του συστημάτων (ηλεκτρονικά μουσικά όργανα, μονάδες επεξεργασίας σήματος
κ.λ.π.) και αντίστοιχου λογισμικού ηλεκτρονικής ενορχήστρωσης και πολυκάναλης
επεξεργασίας, στη διαδικασία της μουσικής παραγωγής. Για την παρακολούθηση του
μαθήματος απαιτούνται βασικές γνώσεις χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή.

Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα νέο μουσικό όργανο ικανό να παράγει μια πληθώρα ηχοχρωμάτων τα οποία προσεγγίζουν φυσικούς ήχους ή είναι εντελώς καινούρια. Το νέο μουσικό όργανο ενός δίνει νέες διαστάσεις στην μουσική δημιουργία (από ηλεκτροακουστική και διαδραστική μουσική μέχρι ποικίλα σύγχρονα μουσικά ρεύματα που αξιοποιούν τον ηλεκτρονικό ήχο), αφ΄ ετέρου αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για την περαιτέρω μελέτη των ηχητικών φαινομένων. Το μάθημα αποτελεί μια εισαγωγή σε μια σειρά από τεχνικές σύνθεσης ήχου καθώς και σε απλές μεθόδους επεξεργασίας φυσικών ή ηλεκτρονικών ήχων. Για την παρακολούθηση του μαθήματος απαιτούνται βασικές γνώσεις χρήσης ηλεκτρονικού υπολογιστή.