Περιγραφές έργων τέχνης στη βυζαντινή λογοτεχνία.

Εισαγωγή στην ιστορικοσυγκριτική μελέτη των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών

Σεμινάριο με περιορισμένο ακροατήριο που αποσκοπεί στην άσκηση των φοιτητριών/ητών στην έρευνα και την εκπόνηση επιστημονικών εργασιών. Το ειδικό θέμα του σεμιναρίου εξετάζει τις σχέσεις του ιστορικού και του λογοτεχνικού λόγου, τις ομοιότητες και τις διαφορές ιστορίας και μυθοπλασίας (ξεκινώντας από τα μεσαιωνικά και φτάνοντας μέχρι τα σύγχρονα χρόνια). Η βαθμολόγηση βασίζεται στην τελική εργασία που εκπονεί κάθε φοιτήτρια/ητής σε θέμα δικής της/του επιλογής. 

Εξετάζονται διάφορα προβλήματα γλωσσικής μεταβολής με επίκεντρο τις κλασικές γλώσσες, αρχαία ελληνική και λατινική.

Το μάθημα χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αποτελεί εισαγωγή στην επιστήμη της νεοελληνικής φιλολογίας: εξετάζονται η ιστορία της και το αντικείμενό της (λογοτεχνία), οι κύριες κατευθύνσεις της έρευνας (εκδοτική των κειμένων, ιστορικογραμματολογικές αναλύσεις, θεωρητικές/διεπιστημονικές προσεγγίσεις) και παρουσιάζονται τα σημαντικότερα από τα εργαλεία (κυρίως τα ψηφιακά) που έχουν στη διάθεσή τους σήμερα οι μελετήτριες/τητές. Στο δεύτερο μέρος επιχειρείται χρονολογική επισκόπηση της νεοελληνικής λογοτεχνίας μέσα από τα πρόσωπα και τα κείμενα που τη διαμόρφωσαν. Παρουσιάζεται το ζήτημα των απαρχών της και της διάκρισής της σε περιόδους, και παρακολουθείται η εμφάνιση λογοτεχνικών ρευμάτων και κινημάτων, τα οποία συνεξετάζο­νται με τις εξελίξεις στον χώρο των ιδεών και σε συνδυασμό με τα ιστορικοπολιτικά και κοινωνικά γεγονότα (σε Ελλάδα και Ευρώπη). 

Το μάθημα προσφέρει μια συνοπτική Ιστορία της Νεοελληνικής Γραμματείας με βάση την περιοδολόγηση σε Γενιές και Σχολές και τα αντίστοιχα σ' αυτές Λογοτεχνικά Ρεύματα, καθώς και μια Εισαγωγή στην επιστήμη της Νεοελληνικής Φιλολογίας

Ο υπερρεαλισμός στη Γαλλία και την Ελλάδα και η συμβολή της ψυχαναλυτικής θεωρίας 1. Παρουσίαση του γαλλικού υπερρεαλισμού, των αρχών του και των αναφορών του. 2. Οι βασικές αρχές της ψυχαναλυτικής θεωρίας, οι οποίες χρησιμοποιούνται από τον υπερρεαλισμό 3. Ο ελληνικός υπερρεαλισμός κατά την περίοδο 1930-1945. Ο Εμπειρίκος, ο Κάλας και ο Εγγονόπουλος σε διάλογο με τον μαρξισμό και την ψυχανάλυση συνέβαλαν στην αναδιάταξη των συστημάτων σκέψης της εποχής με την εισαγωγή της πρακτικής της αυτόματης γραφής, την αμφισβήτηση του διαχωρισμού της ζωής από τη λογοτεχνία και την ανάδειξη του ασυνείδητου ως συστήματος. Υιοθετώντας ένα πνεύμα διεθνιστικό, συζήτησαν εκ νέου τη θέση της Ελλάδας εντός της Ευρώπης, παίρνοντας αποστάσεις από το σχήμα της εθνικής συνέχειας και αναδεικνύοντας την σημασία της ευρωπαϊκής διαμεσολάβησης. Τέλος, διατύπωσαν ένα πρωτότυπο σχήμα για τη λογοτεχνική παράδοση και τη λογοτεχνική εξέλιξη και πρότειναν ένα διαφορετικό μοντέλο για τη νεοελληνική λογοτεχνία και τέχνη από αυτό της λεγόμενης «γενιάς του τριάντα». 

Οι φοιτητές διδάσκονται τη λογοτεχνία του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης.

Το μάθημα εξετάζει την ιστορική εξέλιξη μορφημάτων ουσιαστικών, επιθέτων και ρημάτων από την Ινδοευρωπαϊκή έως την κλασική εποχή. Χρησιμοποιώντας αυτά τα στοιχεία ως στήριγμα, επιδιώκει να αντιμετωπίσει απώτερα και απαιτητικότερα θεωρητικά ερωτήματα: Ποια είναι η συνεισφορά της μορφολογίας, των μονάδων της και των μηχανισμών της στην έκφραση σημασιών και κατά πόσο αλληλεπιδρά με τη σύνταξη; Πώς μεταβάλλεται η μορφολογική έκφραση νοημάτων με την πάροδο του χρόνου; Ένα τυπολογικό παρακλάδι του μαθήματος θα μας επιτρέψει να αναθεωρήσουμε ή να ανατρέψουμε την παραδοσιακή έννοια 'μέρη του λόγου΄. Το μάθημα εξηγεί πολλά 'περίεργα΄ χαρακτηριστικά της αρχαίας ελληνικής, ως μιας γλώσσας του κόσμου, αρχαίας αλλά όχι ακατάληπτης, άγνωστης και παρεξηγημένης από τα νεαρά παιδιά. Δεν θα πούμε ποτέ ότι είναι τέλεια, θα πούμε ότι αξίζει όπως όλες οι γλώσσες του κόσμου και μας βοηθά με τον τρόπο της στην κατανόηση του φαινομένου 'γλώσσα'.  Ένας ειδικότερος στόχος είναι η αληθινή σχέση αρχαίας και νέας ελληνικής γλώσσας με ψυχρή γλωσσολογική σκέψη και χωρίς συναισθηματισμούς. Βέβαια, στο τέλος μπορεί να προκύψει ένα συναίσθημα: αγάπη για τα αρχαία, τη γλώσσα και την επιστήμη που μελετά τη γλώσσα