Κράτος-Σύνταγμα-πολίτευμα-όργανα του κράτους-διάκριση των λειτουργιών- συνταγματικές αρχές-αναθεώρηση του Συντάγματος 

To μάθημα αποβλέπει στο να μυήσει τους φοιτητές στη βασική εννοιολογία και ρεύματα της φιλοσοφίας του δικαίου. Ο άξονας γύρω από τον οποίο οργανώνονται οι παραδόσεις είναι η τοποθέτηση των συγχρόνων ρευμάτων στο κομβικό ζήτημα της σχέσης του δικαίου με την ηθική. Αφετηρία αποτελεί έτσι η εδραίωση των θετικιστικών ρευμάτων κατά τον 19ο αιώνα. Οι επιμέρους θεματικές που αρθρώνονται γύρω από τον άξονα αυτό είναι: 1. Η εδραίωση του νομικού θετικισμού: βρετανοί ωφελιμιστές - η εννοιοκρατία των γερμανών ρωμαϊστών – η βουλησιαρχία των νομικών προσταγών. 2. Η αντιφορμαλιστική πρόκληση του μεσοπολέμο: στροφή σε σκοπούς και συμφέροντα – θεσμοκρατία – κοινωνική μηχανική - νομικός ρεαλισμός. 3. Η ανασύνταξη του θετικισμού (Hans Kelsen, H.L.A. Hart): αντιπαράθεση με το αναγεννημένο φυσικό δίκαιο και τον ρεαλισμό – αποστάσεις από τον παραδοσιακό θετικισμό – η επινόηση της περιγραφικής “κανονιστικότητας” 4. Η διαμάχη για τη διακριτική ευχέρεια του δικαστή και τη φύση της δικαιοδοτικής πράξης: ο διάλογος Hart - Fuller– η έφοδος του Dworkin κατά του θετικισμού– η αμυντική στάση του ήπιου θετικισμού 5. H διαμάχη για τη φύση και τη δεσμευτικότητα των κανόνων δικαίου: μια σύγκρουση μέσα στο θετικιστικό στρατόπεδο, H.L.A. Hart, J. Raz, N.McCormick – η αξίωση ορθότητας και ο ηπειρωτικός αντιθετικισμός του R. Alexy. 6. Οι εντεινόμενες αποκλίσεις από τον θετικιστικό κανόνα: οικονομική θεωρία του δικαίου – θεωρίες αναλογικότητας και στάθμισης -ριζοσπαστικός σκεπτικισμός (critical legal studies, θεωρίες βιοπολιτικής). 

Anthropologie sociale et droit : de l’étude des institutions à l’étude de l’homme producteur des institutions et régulateur de la société juridique. Exemples historiques et contemporains. Chaque semestre comprend l’analyse d’une thématique particulière : la règle juridique, conflits sociaux, parenté, pluralisme du droit etc. 

EUROPEAN CONSTITUTIONAL LAW

Η εξηγητική είναι μια μέθοδος ερμηνευτικής προσέγγισης χωρίων του Πανδέκτη. Ο Πανδέκτης (λατ. Digesta) αποτελεί ένα από τα τμήματα της Ιουστινιάνειας Κωδικοποίησης (Corpus Iuris Civilis), στο οποίο ανθολογήθηκαν αποσπάσματα από τα έργα ρωμαίων νομομαθών. Ο Πανδέκτης διασώζει το απάνθισμα του κλασικού ρωμαϊκού δικαίου. Από την εποχή της εύρεσης του κειμένου του Πανδέκτη τον 11ο αιώνα στην Ιταλία αυξανόταν συνεχώς η συστηματική επεξεργασία των χωρίων του και κυρίως στο πρώτο Πανεπιστήμιο της Ευρώπης, στην Bologna, από τον Ιrnerius. H Digesten Exegese αποτελεί από τότε, εδώ και αιώνες, αναπόσπαστο τμήμα της νομικής παιδείας και διδάσκεται παραδοσιακά σε όλα τα γερμανικά πανεπιστήμια. Το μάθημα δίνει την ευκαιρία ενασχόλησης με νομικά προβλήματα ιδιωτικού δικαίου που απαντώνται και σήμερα και της ερμηνευτικής προσέγγισής τους σε συγκεκριμένες ιστορικές συνθήκες. Μέσα από τη συγγραφή μιας Digesten Exegese, οι φοιτητές/τριες εξασκούνται στη νομική επιχειρηματολογία, τη δόμηση του δικανικού συλλογισμού, την απόδοση μιας ιστορικής υπόθεσης, όπως μπορεί να ανασυσταθεί από τα χωρία του Πανδέκτη, με έμφαση στα νομικώς κρίσιμα σημεία της.

Diplomatic History or, alternatively, History of International Relations, as it is also known, examines the Past mainly through the prism of relations among states and other actors in world politics. Although it stresses foreign policy, it also examines internal developments which have influenced the external behaviour of states and have jeopardised international peace and stability. Diplomatic History is taught as a prerequisite to a proper understanding of International Law and International Relations in so far as it provides the background to legal intercourse between states and other international actors as well as a meaningful context for theorising on the nature of international relations. This undergraduate elective course offers an introduction to diplomacy, the European states system, principles and conditions, such as sovereignty and the balance of power, respectively, on which this system rested until World War II. Further, it analyses the evolution of the European states system with emphasis on the policies of Great Powers and the relations between them, from the 19th century Concert of Europe to the decline and breakdown of the system and its succession by a bipolar world. Landmark subjects include the system of Alliances (1871-1914), World War I and the Russian Revolutions, the Peace Treaties and the League of Nations, minority issues, the policies of the interwar totalitarian regimes, the policy of appeasement and World War II.

Το μάθημα «Ειδικοί Θεσμοί Αρχαίου Ελληνικού Δικαίου» περιλαμβάνει τη μελέτη νομικών λύσεων και θεσμών που οι αρχαίες ελληνικές νομοθεσίες επέλεξαν για ένα ευρύ φάσμα πολιτικών, οικονομικών, κοινωνικών ζητημάτων: Από θεσμούς πολιτειακής οργάνωσης, την ιδιότητα του πολίτη, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του, τους άρχοντες και την υποχρέωση λογοδοσίας τους, την απονομή δικαιοσύνης στα αθηναϊκά δικαστήρια μέχρι την τυποποίηση και τη δίωξη εγκλημάτων, όπως αυτών κατά του πολιτεύματος, κατά της ζωής, της τιμής και της ιδιοκτησίας, αλλά και ειδικότερα ζητήματα ιδιωτικού δικαίου, όπως δικαιοπραξίες, οικογενειακού δικαίου ρυθμίσεις, κληρονομική διαδοχή, ρυθμίσεις εμπορικού και εργασιακού δικαίου, ζητήματα ελεύθερης έκφρασης στην τέχνη. Η μελέτη των ζητημάτων αυτών γίνεται μέσα από την ερμηνευτική προσέγγιση πηγών: Επιγραφικές και παπυρικές μαρτυρίες, δικανικοί λόγοι αττικών ρητόρων, έργα τραγικών και κωμικών ποιητών, λεξικογράφων, ιστοριογράφων, φιλοσόφων κ.ά. παρέχουν ένα ανεκτίμητης αξίας υλικό που διασώζει πληροφορίες για θεσμούς και νομικές λύσεις σε συγκεκριμένα κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά ζητήματα του παρελθόντος, τα οποία δε στερούνται διαχρονικής σημασίας και ανοίγουν διαφορετικά, συναρπαστικά μονοπάτια και στη νομική σκέψη του σήμερα.