Υποχρεωτικό πτυχιακό μάθημα της ειδίκευσης ΝΕΦ. Προϋποθέτει τη σε βάθος γνώση δέκα κειμένων της νεοελληνικής γραμματείας καθώς και της επιλεγμένης δευτερεύουσας βιβλιογραφίας για το καθένα από αυτά, τα οποία αποτελούν και το περιεχόμενο διδασκαλίας του μαθήματος.

Το μάθημα επικεντρώνεται στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, η εξέλιξη της οποίας παρουσιάζεται χρονολογικά μέσα από τα πρόσωπα και τα κείμενα που τη διαμόρφωσαν. Παράλληλα, παρακολουθείται η διαδοχή λογοτεχνικών ρευμάτων και κινημάτων, τα οποία συνεξετάζονται με τις εξελίξεις στον χώρο των ιδεών. Η επικοινωνία των κειμένων της νεοελληνικής λογοτεχνίας και οι εκλεκτικές συγγένειές τους με κείμενα του ευρωπαϊκού, κυρίως, χώρου μελετώνται παράλληλα και σε συνδυασμό με τα ιστορικοπολιτικά και κοινωνικά γεγονότα. Τέλος, παρουσιάζονται εισαγωγικά στοιχεία για την επιστημονική προσέγγιση της νεοελληνικής γραμματείας, δηλαδή για τον κλάδο της Νεοελληνικής Φιλολογίας.

Το μάθημα εξετάζει το λογοτεχνικό είδος του μυθιστορήματος στην εξέλιξή του από τον 13ο μέχρι τον 18 ο αι.

Το μάθημα στοχεύει στην ανάδειξη της ευρύτερης πολιτισμικής διάστασης του λογοτεχνικού φαινομένου και του συσχετισμού του με ποικίλες περιοχές της πολιτισμικής θεωρίας. Στο πρώτο μέρος του μαθήματος θα εξεταστούν οι έννοιες του πολιτισμού και της πολιτισμικής ταυτότητας ατόμων και κοινωνιών σε σχέση με τη λογοτεχνία. Θα συζητηθούν ζητήματα μετα-αποικιακής θεωρίας, πολυπολιτισμικής αποτύπωσης στη λογοτεχνία, καθώς και σπουδών φύλου και σεξουαλικότητας. Στο δεύτερο μέρος θα διερευνηθεί η σύνδεση της λογοτεχνίας με άλλα πολιτισμικά φαινόμενα, όπως η σχέση της με τον οπτικό κόσμο της φωτογραφίας και την ψηφιακή τεχνολογία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το μάθημα συνδυάζει τη μελέτη της θεωρίας και την εφαρμογή της σε λογοτεχνικά κείμενα, μεταξύ άλλων των Κ.Π. Καβάφη, Γ. Ιωάννου, Σ. Δημητρίου, Χ. Χρυσόπουλου, της Ν. Μαραγκού, της Α. Δημητρακάκη και Ευρωπαίων συγγραφέων. Θα περιλαμβάνει διαδραστικές ομαδικές ασκήσεις με στόχο την καλύτερη κατανόηση της ύλης και την ανάπτυξη δεξιοτήτων εφαρμογής της σε διαφόρους τομείς πολιτισμικής δραστηριότητας.

Το μάθημα ανοίγει την ευρύτερη πρόσβαση στη φιλοσοφία του Πλάτωνος, συμπεριλαμβάνει στοιχεία της ανθρωπολογίας και ψυχολογίας.

Στο μάθημα της κοινωνιογλωσσολογίας εξετάζονται βασικά θέματα της κοινωνιογλωσσολογίας όπως γλωσσική ποικιλότητα, γλωσσική αλλαγή, γλωσσικές επαφές και γλωσσική πολιτική, γεωγραφικές και κοινωνικές ποικιλίες, κοινωνικά δίκτυα και κοινότητες πρακτικής, σχέση γλώσσας, νόησης και πολιτισμού, γλωσσική ευγένεια, φυλολεκτικές διαφορές, κοινωνικές πράξεις στη διεπίδραση, διγλωσσία και πολυγλωσσία, εναλλαγή κωδίκων, οι σύνθετοι κώδικες, οι μειονονοτικές γλώσσες και οι στάσεις απέναντι στη γλώσσα. Σκοπός του μαθήματος είναι να γνωρίσει στους/στις φοιτητές/τριες τις βασικές έννοιες της κοινωνιογλωσσολογίας, να τους επισημάνει τις κοινωνιογλωσσικές διαστάσεις γνωστών προβλημάτων (δημοτική - καθαρεύουσα, δημιουργία ΚΝΕ, μειονοτικές γλώσσες, φυλολεκτικές διαφορές), να τους/τις εξασκήσει στη συλλογή και ανάλυση γλωσσικών δεδομένων από την καθημερινή ζωή και να αναπτύξει την κριτική σκέψη των φοιτητών/τριών σχετικά με τη σχέση γλώσσας και κοινωνίας και να τους πείσει για τη χρησιμότητα της κοινωνιογλωσσολογίας στη διδακτική της γλώσσας.

Στόχος του μαθήματος είναι να διερευνηθούν το δίλημμα της ταυτότητας και οι εγγραφές της βίας ως έμφυλα χαρακτηριστικά μέσα από τις συμβολικές αναπαραστάσεις μυθικών γυναικών. Με έμφαση στην ποιητική παραγωγή του ελληνικού αισθητισμού, θα μελετηθούν τα δάνεια και οι συμβάσεις της μυθοποιητικής κατασκευής μοιραίων γυναικών με παραδείγματα από το Ρομαντισμό έως τη μεταϋπερρεαλιστική ποίηση.

Το μάθημα εξετάζει πώς η νεοελληνική πεζογραφία αντιμετώπισε τα ιστορικά θέματα του Μικρασιατικού Πολέμου (εκστρατεία, καταστροφή, προσφυγικό) και περιλαμβάνει διάφορους συγγραφείς (Γιώργος Σεφέρης, Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, Στρατής Δούκας, Ηλίας Βενέζης, Κοσμάς Πολίτης, Διδώ Σωτηρίου, Γιώργος Ιωάννου, Θανάσης Βαλτινός, Δημοσθένης Παπαμάρκος, κ.ά.) και διαφορετικά είδη κειμένων (μυθιστορήματα, διηγήματα, πεζογραφήματα, ημερολόγια, μνημονικές καταθέσεις, graphic novel, κ.ά.). Το μάθημα οργανώνεται σε τρεις ενότητες: λογοτεχνία και μύθος, λογοτεχνία και μαρτυρία, λογοτεχνία και τραύμα. Εξετάζονται οι τρόποι συγκρότησης και λειτουργίας της μνήμης και της ταυτότητας, ατομικής και συλλογικής, στην αφήγηση.

Το μάθημα αποτελεί εισαγωγή στη νεοελληνική ποίηση από το 1914 ως τις μέρες μας, και αποσκοπεί σε μια πρώτη παρουσίαση και γνωριμία με το έργο των πιο σημαντικών ποιητών που πρωτοεμφανίστηκαν στο διάστημα αυτό. Σε κάθε διδακτική ενότητα θα εξετάζονται ποιητές και κείμενά τους, με έμφαση σε ζητήματα θεματικής και μορφής, ενώ παράλληλα θα επιχειρείται η τοποθέτησή τους στο ιστορικό πλαίσιο της σύγχρονης Ελλάδας. Με τον τρόπο αυτό οι φοιτητές/φοιτήτριες θα μπορέσουν να αποκτήσουν μια συνολική εικόνα τόσο για την ποιητική παραγωγή της περιόδου, όσο και για τις κοινωνικές, πολιτικές, πολιτισμικές συνθήκες στις οποίες έζησαν και έγραψαν οι ποιητές, καθώς επίσης και για τις λογοτεχνικές γενιές, τις σχολές, τα ρεύματα τα κινήματα και τα λογοτεχνικά περιοδικά.

Εισαγωγικόν μάθημα που έχει ως στόχο τη γνωριμία με την αφηγηματολογία ως σύγχρονη μέθοδο ανάλυσης των λογοτεχνικών κειμένων και την εφαρμογή της αφηγηματολογίας σε κείμενα αρχαίας ελληνικής λογοτεχνίας