Το μάθημα επικεντρώνεται στην εξέταση των ποικίλων κατηγοριών της αρχαίας ελληνικής γραπτής κεραμικής. Εισαγωγικά θα εξεταστούν διάφορα θέματα που σχετίζονται με την οργάνωση και τις συνθήκες παραγωγής στα αρχαία κεραμικά εργαστήρια, με βάση τα σωζόμενα υλικά κατάλοιπα, τις μαρτυρίες των αρχαίων πηγών και των ίδιων των αγγείων. Στη συνέχεια θα παρουσιαστούν οι τεχνικές διακόσμησης και τα πιο χαρακτηριστικά σχήματα των αγγείων κατά την αρχαϊκή και την κλασική περίοδο (πρωτογεωμετρικά και γεωμετρικά, πρωτοκορινθιακά και πρωτοαττικά, μελανόμορφα και ερυθρόμορφα) 

Το μάθημα επικεντρώνεται στην εξέταση των ποικίλων κατηγοριών της αρχαίας ελληνικής γραπτής κεραμικής. Εισαγωγικά θα εξεταστούν διάφορα θέματα που σχετίζονται με την οργάνωση και τις συνθήκες παραγωγής στα αρχαία κεραμικά εργαστήρια, με βάση τα σωζόμενα υλικά κατάλοιπα, τις μαρτυρίες των αρχαίων πηγών και των ίδιων των αγγείων. Στη συνέχεια θα παρουσιαστούν οι τεχνικές διακόσμησης και τα πιο χαρακτηριστικά σχήματα των αγγείων κατά την αρχαϊκή και την κλασική περίοδο, με έμφαση στα προϊόντα του κορινθιακού και του αττικού Κεραμεικού (πρωτογεωμετρικά και γεωμετρικά, πρωτοκορινθιακά και πρωτοαττικά, μελανόμορφα και ερυθρόμορφα, μελαμβαφή αγγεία). Θα γίνει ξεχωριστή αναφορά στους σημαντικότερους εκπροσώπους των εργαστηρίων αυτών (κεραμείς και αγγειογράφους), στη διάδοση των αγγείων τους και στην επίδραση που άσκησαν σε άλλα σύγχρονα κεραμικά κέντρα. Θα εξεταστούν, επίσης, ορισμένα εικονογραφικά θέματα, καθώς και ζητήματα χρονολόγησης, τόπων εύρεσης, διακίνησης και αξιολόγησης της αρχαίας κεραμικής.

Αρχαία ελληνικά κεραμικά εργαστήρια εκτός Αττικής (Εύβοια, Βοιωτία, Αργολία, Λακωνία, Κόρινθος, Κυκλάδες, Κρήτη, Ανατολική Ελλάδα)

Το μάθημα αυτό εξετάζει την εξέλιξη της μνημειακής γλυπτικής της κλασικής αρχαιότητας. Στο πλαίσιο αυτό θα παρουσιασθούν, μέσα από αντιπροσωπευτικά παραδείγματα, οι κυριότερες κατηγορίες των έργων της αρχαίας ελληνικής και ρωμαϊκής γλυπτικής, όπως αγάλματα ιδεαλιστικά και εικονιστικά, αρχιτεκτονικά γλυπτά και ελεύθερα στημένα ανάγλυφα. Όλα τα παραπάνω θα εξεταστούν αναλυτικά με γνώμονα την εξελικτική τους πορεία αλλά και την τεχνοτροπική τους ένταξη. Οι φοιτητές που παρακολουθούν το μάθημα αναμένεται να αποκτήσουν εξειδικευμένες γνώσεις για το γνωστικό αντικείμενο της αρχαίας γλυπτικής, να κατανοήσουν τα τυπολογικά και τεχνικά χαρακτηριστικά των γλυπτών και να μπορούν να τα αξιολογήσουν συγκριτικά.

Το μάθημα εξετάζει την εξέλιξη της αστικής ανάπτυξης από τα τέλη του 10ου αιώνα έως και τον 15ο αι. Θα μελετηθούν κυρίως τα αίτια της ανάπτυξης των πόλεων, η δημιουργία των αστικών κοινοτήτων και η διεκδίκηση της αυτονομίας τους κυρίως στην περιοχή της Βορείου Ιταλίας. Βαρύτητα θα δοθεί στις πολιτικο-οικονομικές σχέσεις της πόλης με την ύπαιθρο και στις πολιτικο-κοινωνικές εντάσεις που βιώνουν οι δύο αυτοί χώροι στα ύστερα μεσαιωνικά χρόνια. Αντικείμενο εξέτασης θα αποτελέσει επίσης ο κοινωνικός χώρος της πόλης με ιδιαίτερη αναφορά στις υποκείμενες σε κοινωνική περιθωριοποίηση ομάδες. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες θα πρέπει να εξοικειωθούν με (α) τις μεθόδους της κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής ιστορίας, (β) την αντίστοιχη ορολογία, (γ) την οικονομική εξέλιξη που οδήγησε στην ανάπτυξη του αστικού φαινομένου, (δ) τις πηγές και τις σχέσεις εξουσίας στις μεσαιωνικές πόλεις, (ε) τη μελέτη των αιτιών των λαϊκών εξεγέρσεων στις πόλεις και την ύπαιθρο, (στ) την εξέλιξη της οικονομίας και της πολιτικής σκέψης που διαμόρφωσε την ύστερη μεσαιωνική Ευρώπη και οδήγησε στη μετάβαση από τη φεουδαρχία στον καπιταλισμό.

"Κοινωνική και Πολιτική Οργάνωση του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Ο Πόντος από την κατάλυση της Αυτοκρατορίας των Κομνηνών μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα". Αντικείμενο του μαθήματος είναι η ιστορία των Ελλήνων που έζησαν στον ιστορικό Πόντο (από την Κολχίδα και τη Μικρά Αρμενία βορειοανατολικά έως την Παφλαγονία δυτικά και την Καππαδοκία νότια) από την πτώση της Τραπεζούντας το 1461 μέχρι και τις αρχές του 19ου αι. Ειδικά η περίοδος 1461-1774 χαρακτηρίζεται ως περίοδος εσωστρέφειας, κυρίως μετά την επικράτηση των Οθωμανών και των συμμάχων τους στη Μαύρη Θάλασσα. Στα τέλη όμως του 18ου – αρχές 19ου αι. οι Ευρωπαίοι άρχισαν να διεισδύουν με γοργούς ρυθμούς στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για την εξυπηρέτηση των γεωπολιτικών, στρατηγικών και οικονομικών συμφερόντων τους. Στο πλαίσιο αυτής της μακράς περιόδου θα εξετασθεί η κοινωνικοοικονομική εξέλιξη των Ελλήνων του Πόντου, η διαμόρφωση των θεσμών τους στο πλαίσιο του «μιλλέτ» των Ρωμιών και η σταδιακή μετάβασή τους από τη θρησκευτική στην εθνική ταυτότητά τους.

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση του φοιτητή με τα βασικά θεωρητικά και επιστημολογικά ζητήματα στο χώρο της πολιτικής ανθρωπολογίας καθώς και με την εθνογραφική πρακτική σε θέματα εξουσίας και πολιτικής. Βασικές επιδιώξεις του μαθήματος είναι: (α) η εμπέδωση της ανάλυσης του πολιτικού φαινομένου, (β) η κατανόηση των διαφορών στην προσέγγιση του πολιτικού φαινομένου στην ανθρωπολογία και σε άλλες κοινωνικές επιστήμες, (γ) η επισκόπηση των εθνογραφικών μεθόδων έρευνας και ανάλυσης των σχέσεων εξουσίας. Οι θεματικές που θα συζητηθούν αφενός αναφέρονται σε κλασσικά θέματα της πολιτικής ανθρωπολογίας και αφετέρου επιχειρούν να συνομιλούν με την τρέχουσα κοινωνικο-πολιτική συγκυρία.

Ανάλυση των παραμέτρων του Κυπριακού Ζητήματος από την εγκαθίδρυση της βρετανικής διοίκησης έως την κρίση του 1974.

Το μάθημα εξετάζει τη διαμόρφωση και την εξέλιξη της Μεσαιωνικής Ευρώπης (5ος -15ος αι.) στις πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές της εκφάνσεις. Η μελέτη επικεντρώνεται στη διαμόρφωση και στην εξέλιξη των πολιτικών μορφωμάτων (αυτοκρατορία, βασίλεια, αυτόνομες πόλεις). Επιπλέον αναλύονται βασικοί πολιτικοί θεσμοί, η κοινωνική διαστρωμάτωση και οικονομικές σχέσεις. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες θα πρέπει να εξοικειωθούν με (α) τις πολιτικές εξελίξεις που διαμόρφωσαν το μεσαιωνικό ευρωπαϊκό χώρο, (β) διαδικασίες συγκρότησης των πολιτικών μορφωμάτων, (γ) βασικές αρχές της μεσαιωνικής πολιτικής σκέψης, (δ) στοιχεία κοινωνικών και οικονομικών συστημάτων, (ε) τη βασική μεθοδολογία και τις ιστοριογραφικές συζητήσεις που αφορούν τις παραπάνω θεματικές. Επίσης αναμένεται η ανάπτυξη της ικανότητας συσχετισμού ιστορικών φαινομένων, όπως π.χ. διαδικασίες μετάβασης από την υστερορωμαϊκή αρχαιότητα στο Μεσαίωνα και οι αντίστοιχες από το Μεσαίωνα στα πρώιμα νεότερα χρόνια, καθώς και συγκρίσεων με αντίστοιχες εξελίξεις στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Εξέταση των ρευμάτων της ζωγραφικής της μεταβυζαντινής περιόδου από την άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) μέχρι και τον 17ο αιώνα

Το μάθημα αφορά στη γνωριμία των φοιτητών με την εξέλιξη της βυζαντινής Θεσσαλονίκης από τις αρχές του 4ου αιώνα έως το 1430. Εξετάζονται ζητήματα γενικής πολεοδομίας και ένταξης των μνημείων στο χώρο, καθώς επίσης και κάθε μνημείο ξεχωριστά (ιστορία, αρχιτεκτονική, μνημειακή ζωγραφική, γλυπτική). Επίσης εξετάζονται τα τείχη και ορισμένες περιπτώσεις κοσμικής αρχιτεκτονικής. Το μάθημα γίνεται με παρουσίαση φοιτητικών εργασιών στην τάξη και στα μνημεία.