Στόχος του μαθήματος αυτού είναι η μελέτη του ρόλου των Nέων Tεχνολογιών της Eπικοινωνίας στην ανάπτυξη διαπολιτισμικών διαστάσεων στην Εκπαίδευση. Παρουσιάζονται οι βασικές αρχές της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης όπως η Εκπαίδευση για ενσυναίσθηση, εκπαίδευση για αλληλεγγύη, εκπαίδευση για διαπολιτισμικό σεβασμό, εκπαίδευση εναντίον του εθνοκεντρικού τρόπου σκέψης και αναδεικνύονται οι δυνατότητες αλλά και οι περιορισμοί της χρήσης των Νέων Τεχνολογιών στον τομέα της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης. Στη συνέχεια αναλύονται διαθεματικές και αλληλεπιδραστικές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να αναπτυχθούν στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση με σκοπό να υποστηρίξουν τη διδασκαλία και τη μάθηση μέσα στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές τάξεις. Σκοπός του μαθήματος είναι να αναπτύξουν οι φοιτητές/τριες κριτική στάση απέναντι στην πρόκληση των Νέων Τεχνολογιών σε σχέση με την προώθηση της Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης και να είναι σε θέση να υλοποιήσουν εκπαιδευτικές πρακτικές με βάση τις δυνατότητες επικοινωνίας, συνεργασίας και αλληλεπίδρασης μεταξύ διαφορετικών εθνοπολιτισμικών ομάδων με στόχο να μπορέσουν να παράσχουν περισσότερες ευκαιρίες μάθησης σε όλους τους μαθητές. 

Σχεδιάγραμμα Διδασκαλίας Μαθήματος

 «Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία»

Περιγραφή και γενικός σκοπός του μαθήματος

Το μάθημα είναι σχεδιασμένο ώστε οι φοιτητές/ φοιτήτριες να έρθουν σε επαφή με βασικές γνώσεις που αφορούν σε ζητήματα της Νεότερης και σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας. Πιο συγκεκριμένα, το μάθημα εξετάζει την ιστορία, τη διαμόρφωση και τη μετεξέλιξη του Ελληνικού κράτους. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση όχι μόνο σε ιστορικά γεγονότα αλλά και στο ιδεολογικό υπόβαθρο που διαμορφώνεται σε σχέση με το κοινωνικό-πολιτισμικό πλαίσιο κάθε περιόδου.  

Αρχικά γίνεται αναφορά σε βασικές έννοιες της ιστοριογραφίας και τους τρόπους προσέγγισης και αξιοποίησης ιστορικών πηγών με σκοπό την εκφορά ιστορικού λόγου. Επίσης δίνεται το πλαίσιο των  παραδοσιακών, μοντέρνων και μεταμοντέρνων προσεγγίσεων της ιιστορικής εκπαίδευσης. 

Στη συνέχεια παρουσιάζονται ιστορικά στοιχεία από την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Δίνεται έμφαση ειδικότερα στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων αυτών των ιστορικών περιόδων, τα  υλικά και άυλα τεκμήρια της τουρκικής παρουσίας στις διάφορες περιοχές του ελληνικού τοπίου και σε διάφορους τομείς όπως θρήσκευμα, ιδιώματα, τοπωνύμια, αρχιτεκτονική, μουσική κλπ.. Επίσης, θίγονται θέματα ιδεολογίας για κατακτητές και κατακτημένους.Παραδείγγματα διδακτικής αξιοποίησής.

Στα επόμενα μαθήματα το επίκεντρο του ενδιαφέροντος εστιάζεται στην Ελληνική Επανάσταση, στα πρώτα βήματα του Νεοελληνικού κράτους με αναφορά στην ίδρυσή του και τα πρώτα χρόνια διαμόρφωσής του (Καποδίστριας, Όθωνας, Συντάγματα, Τρικούπης, Βενιζέλος). Δίνεται έμφαση σε ζητήματα ιδεολογίας του 19ου και 20ου αιώνα και την ένταξη των ιστορικών γεγονότων του τόπου μας με το ευρύτερο Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο ιστορικό πλαίσιο: Το Ανατολικό ζήτημα, την Αποικιοκρατία, τους Βαλκανικούς εθνικισμούς τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Πρώτο και το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.  Παραδείγγματα διδακτικής αξιοποίησής.

Στην ολοκλήρωση των διαλέξεων θίγονται θέματα που αφορούν τη μετεξέλιξη του Νεοελληνικού κράτους μετά την περίοδο της δικτατορίας. Χαρακτηριστικά θέματα που θα συζητηθούν: Η μεταπολίτευση, η εδραίωση της δημοκρατίας, οι αλλαγές στην καθημερινή ζωή. Οι σύγχρονες κρίσεις: οικονομική ανισότητα, προσφυγικό ζήτημα, πολιτισμικές συγκρούσεις και το Νεοελληνικό κράτος μέχρι σήμερα.Παραδείγγματα διδακτικής αξιοποίησής.

Στο πλαίσιο του μαθήματος θα εκπονηθούν ασκήσεις των φοιτητών/ φοιτητριών με τις οποίες θα καλούνται να διερευνήσουν ένα (περιορισμένο) αντίστοιχο θέμα από τις ενότητες των διαλέξεων. 

Στόχοι του μαθήματος. 

Οι φοιτητές αναμένεται:

  1. Να γνωρίσουν βασικά ζητήματα της Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας και να προβληματιστούν σχετικά με την έννοια της διαδικασίας δημιουργίας, διαμόρφωσης και μετεξέλιξης του Ελληνικού κράτους μέχρι τις αρχές του 21ουαιώνα,
  2. Να διερευνούν πρωτογενείς και δευτερογενείς ιστορικές πηγές και να παράγουν ιστορικά επιχειρήματα με τα οποία να εξηγούν τις αιτίες των ιστορικών γεγονότων, τα αποτελέσματά τους και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές τους,
  3. Να εξοικειωθούν με τη χωρο-χρονική τοποθέτηση και τον συσχετισμό γεγονότων και εξελίξεων σε σχέση με το κοινωνικό-πολιτισμικό πλαίσιο κάθε περιόδου αλλά και τις κυρίαρχες ιστορικές εκδοχές κάθε περιόδου
  4. Να κατανοήσουν τις αλλαγές και τις συνέχειες  στο ιδεολογικό υπόβαθρο που διαμορφώνεται σε σχέση με το κοινωνικό-πολιτισμικό πλαίσιο κάθε περιόδου
  5. Να αναπτύξουν ικανότητες σχεδιασμού και παρουσίασης μικρής κλίμακας έρευνας μέσα από ατομικές/ομαδικές εργασίες.  

Χρήση σύγχρονων τεχνικών διδασκαλίας 

Το μάθημα συνδυάζει:

  • Τη θεωρία, η οποία θα παρουσιάζεται κατά τις προφορικές παραδόσεις με προβολή παρουσιάσεων, βίντεο και ήχου και ενισχύεται από την ανάγνωση κειμένων που παρουσιάζουν οι φοιτητές και ο εκπαιδευτής και δίνουν έναυσμα για τις συζητήσεις αλλά και τις προσωπικές εργασίες που εκπονούνται κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.
  • Την πρακτική εφαρμογή με τη μορφή ασκήσεων  για την κατανόηση της θεωρίας.
  • Διδακτικές τεχνικές όπως οι τεχνικές διερεύνησης, σύνθεσης και παρουσίασης της ιστορικής γνώσης μέσα από εργασίες ακολουθώντας τους κανόνες βιβλιογραφικής παρουσίασης.

Μέθοδος εξέτασης/αξιολόγησης μαθήματος 

Η αξιολόγηση των φοιτητών/-τριών θα πραγματοποιηθεί με:

  • Συνολική παρουσία-συμμετοχή στο μάθημα και στις απλές πρακτικές ασκήσεις που θα γίνονται κατά την ώρα της παράδοσης, 
  • Γραπτές εξετάσεις (70%)
  • Εργασία (30%)

Στο πλαίσιο του μαθήματος εξετάζονται:

  • α)η διαμόρφωση της παιδαγωγικής σκέψης από το 18ο έως τον 20ο αιώνα, 
  • β)η εξέλιξη της παιδαγωγικής επιστήμης, 
  • γ)η ιστορική διάσταση ορισμένων βασικών αρχών της σύγχρονης παιδαγωγικής θεωρίας.

Η τέχνη ως ένα ανοιχτό εικονογραφημένο βιβλίο που αφηγείται διάφορες "ιστορίες" ταυτόχρονα: του δημιουργού, των απεικονιζόμενων, της εποχής τους και της εποχής του δημιουργού, του τόπου του, του κόσμου και του πολιτισμού μας. Οπτικός γραμματισμός Τέχνη και διδασκαλία της Λογοτεχνίας και της Ιστορίας Τέχνη και πολυτροπική ανάγνωση. 

Το μάθημα αποσκοπεί να παράσχει στις φοιτήτριες και στους φοιτητές βασικές δεξιότητες αξιοποίησης των πηγών (γραπτών, προφορικών και παραστατικών) που αναφέρονται στην ιστορία της εκπαίδευσης. Το μάθημα διαρθρώνεται στους ακόλουθους άξονες: -Η θεωρητική συζήτηση για τη χρήση και την αξιοποίηση των πηγών στην ιστορία. -Κατηγορίες των ιστορικών πηγών: πρωτογενείς και δευτερογενείς ιστορικές πηγές. -Τα είδη των ιστορικών πηγών: γραπτές, προφορικές, παραστατικές πηγές. -Εργαλεία εύρεσης και βάσεις δεδομένων πηγών της ιστορίας της εκπαίδευσης. -Τρόποι ανάλυσης και κριτική προσέγγιση πηγών της ιστορίας της εκπαίδευσης. -Εφαρμογές εύρεσης, άντλησης και επεξεργασίας των πηγών.

Αν και η διαδικασία της εκπαίδευσης είναι αδιαίρετη και ενιαία, μπορούν ωστόσο αναλυτικά – με στόχο την κατανόηση αυτής της ενιαίας διαδικασίας - να διαφοροποιηθούν και μελετηθούν διακριτές οπτικές, π.χ. οπτική της πολιτικής, οπτική της διοίκησης, οπτική του διδάσκοντα, οπτική του μαθητευόμενου. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου μαθήματος θα ασχοληθούμε με την οπτική του μαθητευόμενου – και όχι με τις υπόλοιπες οπτικές γωνίες! Το περιεχόμενο του μαθήματος αποτελείται ουσιαστικά από τέσσερα μέρη: 1. Τι είναι μάθηση για μας και για διαφορετικές κοινωνικές ομάδες 2. Οι συμβατικές και κυρίαρχες προσεγγίσεις για τη μάθηση • Ουσιοκρατικές • Συμπεριφοριστικές • Γνωστικές – και Κονστρουκτιβιστικές 3. Οι συμμετοχικές προσεγγίσεις 4. Μνήμη και κίνητρα – ως κεντρικά ζητήματα/προβλήματα της μάθησης

Hand-out του μαθήματος.pdfHand-out του μαθήματος.pdf

Σκοπός του μαθήματος είναι η θεωρητική εξέταση και πρακτική αναγνώριση βασικών εννοιών και όρων που αναφέρονται στις συνθήκες και τις διαδικασίες προγραμματισμού, ανάπτυξης, διεξαγωγής και αξιολόγησης του διδακτικού έργου.

Σκοπός του μαθήματος είναι η θεωρητική εξέταση και πρακτική αναγνώριση βασικών εννοιών και όρων που αναφέρονται στις συνθήκες και τις διαδικασίες προγραμματισμού, ανάπτυξης, διεξαγωγής και αξιολόγησης του διδακτικού έργου.

Παρά τη μακρόχρονη ύπαρξη του Θεωρητικού πλαισίου για την Παιδαγωγική της Ένταξης και την επίμονη ερευνητική ενασχόληση πολλών επιστημόνων με το συγκεκριμένο αντικείμενο, υφίσταται ακόμη μια μονοδιάστατη αντιμετώπιση της αναπηρίας. Η απουσία ενός ερμηνευτικού μοντέλου και η διατήρηση του θεσμού του ειδικού σχολείου ως το «μαύρο κουτί» της εκπαίδευσης δεν επιτρέπουν την εκκίνηση ενός γόνιμου προβληματισμού για την προσέγγιση της αναπηρίας ως εκπαιδευτικού και όχι ιατρικού-παθολογικού ζητήματος. Το συγκεκριμένο μάθημα αποβλέπει στην συζήτηση και την κριτική ανάλυση των ζητημάτων της αναπηρίας και πραγματεύεται τα παρακάτω θέματα: - Αναπηρία: Ιστορική προσέγγιση, Πολιτική, Αναπηρικά Κινήματα, Διακηρύξεις - Παιδαγωγική της Ένταξης: Θεωρία και Πράξη - Αναπηρία και Κυρίαρχα Εννοιολογικά μοντέλα 

Η θεωρητική εξέταση και πρακτική κατανόηση ζητημάτων που αναφέρονται στην αξιοποίηση παραδοσιακών και σύγχρονων εκπαιδευτικών τεχνολογιών στο διδακτικό έργο, και η συστηματική αντιμετώπιση των διαδικασιών σχεδιασμού, δημιουργίας, χρήσης, αξιολόγησης και διαχείρισης ποικίλων διδακτικών μέσων και υλικών μάθησης.

Οι φοιτήτριες/τές να:

• αποκτήσουν βασικές γνώσεις σχετικά με περιβαλλοντικά ζητήματα (π.χ., παγκόσμια θέρμανση),

• κατανοήσουν τις βασικές αρχές της εκπαίδευσης για την αειφορία, τα χαρακτηριστικά, τους στόχους και τις βασικές μεθοδολογικές και διδακτικές προσεγγίσεις της. 

       Το εργαστηριακό μάθημα "Πληροφοριακός γραμματισμός" είναι:

-  Υποχρεωτικό για όλους τους φοιτητές του Τμήματος ΠΤΔΕ (τους δίνεται η συμβουλή να το παρακολουθούν κατά τον πρώτο χρόνο των σπουδών τους, αλλά γίνονται δεκτοί και φοιτητές μεγαλύτερων εξαμήνων),
-   Προσφέρεται και στα δύο ακαδημαϊκά εξάμηνα σπουδών (χειμερινό και εαρινό),
-   Κάθε φοιτητής/τρια συμμετέχει σε 5 δίωρα εβδομαδιαία εργαστήρια σε εργαστήριο Η/Υ συν μία ωριαία επιμορφωτική επίσκεψη στη Βιβλιοθήκη Παιδαγωγικής Σχολής. Οι φοιτητές/τριες χωρίζονται αλφαβητικά σε ομάδες των 20 ατόμων, περίπου.

Με το τέλος των εργαστηρίων οι φοιτητές/τιρες επιδιώκεται να :

         1. καθορίζουν και αρθρώνουν με σαφήνεια ποιες πληροφορίες χρειάζονται για ένα συγκεκριμένο σκοπό,
         2. κατανοούν πως οργανώνονται οι πληροφορίες,
         3. εντοπίζουν και επιλέγουν πληροφορίες με βάση την καταλληλότητά τους σε σχέση τόσο με την συγκεκριμένη ανάγκη για πληροφόρηση, όσο και με τις γενικότερες ανάγκες τους για εκπαίδευση,
         4. αξιολογούν κριτικά τους πληροφοριακούς πόρους.       

Το μάθημα θα εισάγει τους φοιτητές στις βασικές τεχνικές ανάλυσης δεδομένων που έχουν συλλεχθεί με ποσοτικές και ποιοτικές μεθόδους. Ειδικότερα  Θα παρουσιάσουμε την λογική των πινάκων συχνοτήτων και των γραφημάτων για μεμονωμένες μεταβλητές (ραβδογράμματα, ιστογράμματα, πολύγωνα συχνοτήτων, θηκόγραμμα κ.α.)  Θα εξηγήσουμε τα Μέτρα Κεντρικής Τάσης και Διασποράς και τις ιδιότητες της κανονικής κατανομής  Θα αναλύσουμε το σκεπτικό της επαγωγικής στατιστικής και τους ελέγχους στατιστικής σημαντικότητας  Θα παρουσιάσουμε τρόπους γενίκευσης για μια μεταβλητή και θα εμβαθύνουμε στις διμεταβλητές αναλύσεις και στους συντελεστές συσχέτισης (χ2, Τ τεστ και Pearson r) με παραμετρικά και μη παραμετρικά τεστ  Θα εμβαθύνουμε στον τρόπο ανάλυσης ποιοτικών δεδομένων μέσα από το πρίσμα της Θεματικής Ανάλυσης και της Grounded Theory

Οι πολιτισμικές και κριτικές σπουδές συνιστούν ένα καινοτόμο διεπιστημονικό πεδίο που μελετά την επίδραση της κουλτούρας στην καθημερινή συνείδηση και τη διαμόρφωση των υποκειμενικών και συλλογικών ταυτοτήτων. Αποτελούν συνιστάμενη των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών και αντλούν από τη θεωρία και τη μεθοδολογία των λογοτεχνικών σπουδών, της κοινωνιολογίας, της φιλοσοφίας, των σπουδών στην επικοινωνία και τα μέσα, της ιστορίας, της πολιτισμικής ανθρωπολογίας, της κριτικής πολιτικής οικονομίας, της γλωσσολογίας, της σημειωτικής και της ψυχανάλυσης. Θέτουν ερωτήματα και προβληματοποιούν όψεις της σύγχρονης ζωής επιδιώκοντας να κατανοηθεί η διαδικασία μέσω της οποίας οι κοινωνίες, και οι ποικίλες ομάδες εντός της, διαπραγματεύονται την ιστορία, την κοινοτική ζωή και τις μελλοντικές της προκλήσεις. Στο μάθημα θα προσεγγίσουμε τη θεωρία και την πρακτική των πολιτιστικών και κριτικών σπουδών στην ιστορική τους διαδρομή, την εξέλιξη και τις μελλοντικές τους τάσεις. Θα αποσαφηνίσουμε βασικούς όρους δίνοντας έμφαση στις σχέσεις εξουσίας και την επίδρασή τους στη διαμόρφωση των πολιτισμικών πρακτικών, στην ιδεολογική και πολιτισμική ηγεμονία και τη σχέση της με τη λαϊκή κουλτούρα, τις σημειωτικές πρακτικές, την πολιτιστική βιομηχανία και τον παιδαγωγικό ρόλο της τέχνης και της κουλτούρας στη διαμόρφωση της υποκειμενικότητας και των ταυτοτήτων που συγκροτούν την ενηλικιότητα. Ακόμη θα αναδείξουμε την αξιοποίηση της εκπαίδευσης ενηλίκων, στο πλαίσιο των πολιτιστικών και κριτικών σπουδών, ως δημόσια παιδαγωγική και ως πεδίο εμπρόθετης κριτικής πολιτικής και πολιτιστικής δράσης για τον εκδημοκρατισμό, την από-ελιτικοποίηση της κουλτούρας και την αποδόμηση κοινωνικών ιεραρχιών.

Το εργαστήριο έχει σκοπό να παρέχει στις φοιτήτριες και στους φοιτητές τα εφόδια, τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, ώστε να ανταποκριθούν με επιτυχία στις απαιτήσεις της συγγραφής μιας επιστημονικής εργασίας.

Το μάθημα αποσκοπεί στην κριτική προσέγγιση της εκπαίδευσης τόσο σε τοπικό/εθνικό όσο και σε διεθνές (συμπεριλαμβανομένου και του ευρωπαϊκού) επίπεδο. Ταυτόχρονα, αποβλέπει στην ανάπτυξη συγκριτικών εννοιολογικών πλαισίων και θεωρητικών εργαλείων ανάλυσης και ερμηνείας ή «αποδόμησης» διάφορων παιδαγωγικών και εκπαιδευτικών ζητημάτων.

Μετά το τέλος του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να είναι ικανοί να: 1. γνωρίζουν τους σημερινούς βασικούς ενεργειακούς πόρους της ανθρωπότητας καθώς και την ιστορική εξέλιξη στη χρήση τους 2. τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που δημιουργούνται από το σημερινό ενεργειακό μοντέλο 3. την άμεση και έμμεση σχέση των ανθρώπινων συμπεριφορών και πρακτικών στην χρήση και εξοικονόμηση ενέργειας 4. Εναλλακτικές λύσεις και προτάσεις για ένα ενεργειακά βιώσιμο μέλλον