Με τη βοήθεια εργαλείων των κοινωνικών επιστημών, όπως η πολιτισμική ανθρωπολογία, η κοινωνική ψυχολογία και η κοινωνιογλωσσολογία, εξετάζονται οι κοινωνικές δομές και οι πολιτισμικές αξίες των ανθρώπων και των κοινωνιών της Καινής Διαθήκης. Παρουσιάζονται χρήσιμα επιστημονικά μοντέλα-πρότυπα για την κατανόηση βασικών στοιχείων του status, της συμπεριφοράς και του ήθους που ίσχυαν εκείνη την εποχή, καθώς και για την κατανόηση της διάδρασης αυτών των στοιχείων με τις ευαγγελικές αξίες που διακηρύχθηκαν από τους αποστόλους. Παράλληλα με τη φιλολογική κριτική της Καινής Διαθήκης, με την ιστορική και θεολογική μελέτη της, προσφέρεται μία επιπλέον ερμηνευτική διάσταση, που λείπει από αυτές, η πολιτισμική εξέταση. Παρέχονται παραδείγματα και ασκήσεις εφαρμογής σε κείμενα της Καινής Διαθήκης για την εμπέδωση των νέων γνώσεων.

Το μάθημα αποτελεί προσέγγιση στην τέχνη του ψηφιδωτού που διαδόθηκε από τον αρχαίο στον βυζαντινό κόσμο και χρησιμοποιήθηκε επί αιώνες χωρίς διακοπές για την διακόσμηση δαπέδων και τοίχων τόσο ιδιωτικών οικιών όσο και εκκλησιαστικών και κοσμικών κτηρίων. Στο πλαίσιο του μαθήματος εξετάζονται ζητήματα τέχνης και τεχνικής των ψηφιδωτών και παρουσιάζονται οι κυριότεροι σταθμοί στην εξέλιξή τους μέσα στους αιώνες με έμφαση στην Ύστερη Αρχαιότητα και το Βυζάντιο. Επιπλέον, μελετώνται τα σημαντικότερα χριστιανικά μνημεία με επιδαπέδιο και εντοίχιο ψηφιδωτό διάκοσμο.

https://qa.auth.gr/el/class/1/600167351

Μετά την Άλωση, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αποκτά έναν πολύ μεγάλο χώρο δράσης, που εκτείνεται σε ολόκληρο τον οθωμανικό χώρο. Παράλληλα, ασκεί και πολιτικές λειτουργίες, σημαντικότερη των οποίων είναι η οργάνωση της εκπαίδευσης. Το μάθημα ασχολείται με την έρευνα και μελέτη βασικών σημείων της ιστορίας και θεσμικής λειτουργίας, σε ό,τι αφορά το χώρο της εκπαίδευσης, στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου μετά την Άλωση και ως τον 20ο αιώνα. Θα μπορέσουν έτσι οι φοιτητές να κατανοήσουν το ιστορικό πλαίσιο και τις συνθήκες που διαμορφώθηκαν στην εκπαίδευση, κατά την παραπάνω χρονική περίοδο, και ανέδειξαν το ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου ως συντονιστικού εκπαιδευτικού θεσμού με διαχρονική εμβέλεια και ιδιαίτερη ιστορική σημασία. Η διεύρυνση της διοικητικής δικαιοδοσίας και των αρμοδιοτήτων του Πατριαρχείου συνέβαλε ουσιαστικά στο να δοθεί ένας προοδευτικός προσανατολισμός και στην εκπαίδευση.

Παρουσιάζονται οι βασικότεροι σταθμοί και τάσεις στη βυζαντινή και μεταβυζαντινή Αγιολογία και Υμνογραφία. Εξετάζονται και αναλύονται ιστορικογραμματολογικά και θεολογικά κατ᾽ επιλογήν αγιολογικά και υμνογραφικά κείμενα. 

Παρουσιάζονται εκτενώς και αναλύονται ο βίος, τα έργα και η διδασκαλία του Θεοδότου Αγκύρας, με ιδιαίτερη έμφαση στα ζητήματα αυτής της περιόδου και στη θεολογική αντιμετώπιση από τον εν λόγω επίσκοπο.

Συστηματική έκθεση και ανάλυση βασικών θεολογικών ιδεών και θεμάτων της Παλαιάς Διαθήκης, που άπτονται της θεολογίας, ανθρωπολογίας, χριστολογίας, σωτηριολογίας, εκκλησιολογίας, εσχατολογίας της και συνιστούν το περιεχόμενο της υπερφυσικής θείας αποκαλύψεώς της.

Στη διάρκεια του μαθήματος θα παρουσιασθούν βασικές πτυχές της θεολογικής σκέψης των συγγραφέων της Καινής Διαθήκης. Τα ιδιαίτερα θεολογικά ενδιαφέροντα των επιμέρους βιβλίων θα συνδεθούν με τη ζωής των πρωτοχριστιανικών κοινοτήτων και με τις τάσεις που αναπτύχθηκαν μέσα σε αυτές και θα αξιοποιηθεί επίσης η περαιτέρω πρόσληψη και ανάπτυξή τους στην πατερική σκέψη και ερμηνεία. Τέλος, ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στην θεολογία της λεγόμενης «ιωάννειας γραμματείας»

Το μάθημα περιλαμβάνει τη γέννηση και την ιστορική εξέλιξη της θεολογικής επιστήμης, τη σχέση της Ορθόδοξης Θεολογίας ως επιστήμης με την Εκκλησία και τις άλλες επιστήμες. Περιλαμβάνει, επίσης, τις όψεις των εφαρμογών των ΤΠΕ στη εκπαίδευση και ειδικότερα στη χριστιανική αγωγή, καθώς επίσης και βασικά στοιχεία της επιστημονικής μεθοδολογίας και της χρήσης των θεολογικών βάσεων δεδομένων.

Tο μάθημα αποβλέπει στην επαφή της Ορθόδοξης Θεολογίας με την ανάπτυξη των επιστημών διαχρονικά και ιδίως με τη Φυσική, τη Βιολογία και την Οικολογία.

Στο μάθημα παρουσιάζεται η σχέση των διαφόρων θρησκειών με το περιβάλλον διαχρονικά από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ακόμη, προσεγγίζονται μία σειρά από σύγχρονα οικολογικά ζητήματα. 

Παρουσίαση των θρησκειών και δοξαστών των ελληνιστικών και ρωμαϊκών χρόνων (4ος αι. π.Χ. - 4ος αι. μ.Χ.) στην Μικρά Ασία, Συρία, Παλαιστίνη, Μεσοποταμία, Αίγυπτο και Περσία. Επιρροές και επιδράσεις. Θρησκευτικός συγκρητισμός. Εμφάνιση του Χριστιανισμού. Θρησκευτικές συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις.

Ιστορική και θρησκειολογική παρουσίαση των λαών που κατοίκησαν και κατοικούν πέριξ του Εύξεινου Πόντου από τον 10ο αι. π.Χ. μέχρι σήμερα. Σκυθική λατρεία, θρακική λατρεία, αρχαία ελληνική θρησκεία, ρωμαϊκή θρησκεία, ιουδαϊσμός, χριστιανισμός, ισλάμ, παγανιστικές αντιλήψεις αβάρων, σλάβων, ρώσων. Εμφάνιση τούρκικων φύλων. Ελληνορωμαϊκοί χρόνοι, βυζαντινοί χρόνοι, οθωμανική περίοδος. Σύγχρονη θρησκειολογική επισκόπηση.

Εξετάζονται θέματα θρησκευτικής ταυτότητας και ετερότητας υπό το πρίσμα της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης.

Εξετάζονται ζητήματα της ιστορίας της θρησκευτικής αγωγής κατά την περίοδο από το 1833 μέχρι σήμερα.