Η Βυζαντινή Καλοφωνία. Μελέτη ακμής της Ψαλτικής Τέχνης. Εισαγωγική θεώρηση της μεσοβυζαντινής σημειογραφίας. Γνωριμία με τους μεταβυζαντινούς μουσικούς κώδικες και το περιεχόμενό τους. Η αναγέννηση της Ψαλτικής Τέχνης, εποχή του νέου καλλωπισμού Η Νέα Μέθοδος και η διάδοσή της.

Στο μάθημα αυτό παρουσιάζεται: (α) η ιστορική πορεία της λειτουργιολογικής έρευνας, με αντικείμενο τη βυζαντινή παράδοση, από τους πρόδρομους μελετητές έως τις μέρες μας, (β) το εύρος των λεπτομερειακών ζητημάτων που καλείται να θεραπεύσει σήμερα ο κλάδος της Λειτουργικής και (γ) η λειτουργική παραγωγή και σύγχρονη λατρευτική πράξη της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Σκοπός του μαθήματος είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές ειδικότερες γνώσεις για τη φιλολογική μελέτη της Καινής Διαθήκης, όπως για γραμματολογικά, γραμματικά, λεξιλογικά και μεταφραστικά ζητήματα του κειμένου της. Επιπλέον, οι φοιτητές θα γνωρίσουν μέσα από τη μελέτη των πηγών (φιλολογικών, ιστορικών και αρχαιολογικών) πτυχές του πολιτισμικού και θρησκευτικού περιβάλλοντος των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων και θα μάθουν να αναλύουν συγκριτικά τα ιστορικά και κοινωνιολογικά ζητήματα της εποχής.

Το θέμα των συναντήσεων του μεταπτυχιακού μαθήματος θα είναι ο οίκος ως φυσικός τόπος (κατοικία), ως θεσμός (οικογένεια) και ως πλέγμα σχέσεων (σχέσεις αίματος, φιλία, δουλεία, πατρωνία κτλ) στον ελληνορωμαϊκό κόσμο και στην πρώτη Εκκλησία.

Εξετάζονται θέματα από την ιστορία της Εκκλησίας (3ος-5ος αι.) 

To μάθημα έχει ως θέμα του τις νεότερες θεωρίες της πρόσληψης και της ανταπόκρισης του αναγνώστης και τον τρόπο που αυτές οι θεωρίες αξιοποιήθηκαν στο χώρο της ερμηνείας της Καινής Διαθήκης. Εκτός από τη συζήτηση των γενικότερων θέσεων των θεωρητικών της πρόσληψης εξετάζεται επίσης ο τρόπος με τον οποίο τα βιβλικά κείμενα και ειδικότερα εκείνα της Καινής Διαθήκης προσλήφθηκαν και ερμηνεύθηκαν μέσα σε νέα πλαίσια μέσα στους αιώνες αποτελούν το θέμα του μαθήματος. Εξαιτίας του μεγάλου εύρους του θέματος το μάθημα θα επικεντρωθεί στα εξής σημεία: (α) στην παρουσίαση των βασικότερων σταθμών στην ανάπτυξη της σύγχρονης θεωρίας της πρόσληψης (Jauss, Iser), (β) στην περιγραφή των βασικών αρχών της θεωρίας, (γ) στην εφαρμογή της στην ερμηνεία της Καινής Διαθήκης κι ένταξη αυτής της τάσης στο γενικότερο πλαίσιο της ανάπτυξης της βιβλικής ερμηνευτικής μεθοδολογίας και (δ) στην εξέταση συγκεκριμένων παραδειγμάτων από τον χώρο του κινηματογράφου, της λογοτεχνίας και της ζωγραφικής (το ενδιαφέρον θα εστιασθεί στην εικόνα του Ιησού στην τέχνη και τη λογοτεχνία)

Σκοπός του μαθήματος είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές βαθύτερη γνώση της φύσης και της λειτουργίας της Κοινής ελληνιστικής γλώσσας, στην οποία είναι γραμμένη η Καινή Διαθήκη, και να καταστούν ικανοί να χρησιμοποιούν τη γνώση αυτή ως εργαλείο κατανόησης του καινοδιαθηκικού κειμένου. Διδάσκονται τρέχοντα θεωρητικά ζητήματα που αφορούν στην ερμηνεία της Καινής Διαθήκης με βάση τη γλώσσα και το κείμενό της και παρουσιάζονται σύγχρονες γραμματολογικές και γλωσσολογικές μέθοδοι. Οι φοιτητές εκπαιδεύονται στη χρήση γλωσσικών και ερμηνευτικών εργαλείων της Καινής Διαθήκης και στη σύνταξη σχετικών εργασιών.

Η μεσοβυζαντινή περίοδος ορίζεται ως η πλέον σημαντική για την ανάπτυξη της αγιολογικής γραμματείας. Ως αφετηρία ορίζεται η εικονομαχική περίοδος, κατά την οποία τα αγιολογικά κείμενα διεδραμάτισαν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο τόσο ως προς την καθιέρωση των αγίων που αντέδρασαν στη διδασκαλία των Εικονομάχων όσο και ως προς τη λειτουργική θεμελίωση της τιμής των αγίων, των ιερών εικόνων και των λειψάνων, την τιμή των οποίων αμφισβητούσαν οι Εικονομάχοι. Κατά την ίδια περίοδο διακρίνεται το αγιολογικό έργο που προέρχεται από προβεβλημένους για το εκκλησιαστικό και θεολογικό έργο τους Πατριάρχες, ενώ κατά τη μεταεικονομαχική περίοδο κυριαρχούν και οι τάσεις που διαμορφώνονται κατά τους προηγούμενους αιώνες: η μετάφραση και η συλλογή των προγενέστερων αγιολογικών κειμένων. Κύριοι φορείς τους αναδεικνύονται ο Νικήτας Παφλαγών και ο Συμεών Μεταφραστής. Κατά τους επόμενους αιώνες ώς το τέλος της βυζαντινής εποχής η αγιολογία εξακολουθεί να εξελίσσεται και να γνωρίζει σημαντικές εξάρσεις, όπως κατά την περίοδο του Ησυχασμού. Ταυτόχρονα αναπτύσσονται και νέα είδη, όπως τα νεομαρτυρολογικά κείμενα, για να εξαρθεί η τιμή των νέων μαρτύρων της Εκκλησίας μετά την επικράτηση του Ισλάμ στα βυζαντινά εδάφη. Έτσι, εξακολουθεί να αναπτύσσεται η αγιολογία καθόλη τη μεταβυζαντινή εποχή, γνωρίζοντας μάλιστα και σημαντικές περιόδους ακμής, τόσο στο πλαίσιο αναπτύξεως της νεομαρτυρικής γραμματείας όσο και της συλλογής, παράφρασης και έκδοσης των προγενέστερων αγιολογικών κειμένων της βυζαντινής περιόδου.

Παρουσιάζονται ειδικότερα θέματα της εκκλησιαστικής γραμματείας και πατερικής θεολογίας από τον 2ο έως τον 8ο αι., όπως ανέκυψαν κατά την υπό εξέταση περίοδο, περίοδο κρίσιμη για τη διατύπωση της ορθόδοξης θεολογίας και την αντιμετώπιση εξωτερικών και εσωτερικών ετεροδιδασκαλιών.

Επεξηγούνται και αναλύονται βασικά θεολογικά ζητήματα που κατεγράφησαν στην πατερική και εκκλησιαστική γραμματεία από την μεταποστολική εποχή ώς την περίοδο της Εικονομαχίας και παρουσιάζεται η σχετική Πατερική διδασκαλία, καθώς και το ιστορικοθεολογικό πλαίσιο εντός του οποίου αναπτύχθηκαν τα εν λόγω ζητήματα.

Το περιεχόμενο του μαθήματος αναφέρεται στις αρχές και τις μεθόδους της Ποιμαντικής, που αφορούν στην οργάνωση της ενορίας, στο πρόσωπο του ποιμένα και στα καθήκοντά του, καθώς και στον διάλογο του ποιμένα με τους πιστούς μέσω των μυστηρίων και της συμβουλευτικής.

Παρουσιάζονται και αναπτύσσονται βασικά γνωρίσματα της πατερικής θεολογίας, τα οποία προσδιόρισαν την πνευματική φυσιογνωμία της Ορθοδοξίας. Συγχρόνως μελετώνται οι πηγές της Πατρολογίας και ο τρόπος χρήσης αυτών.

Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τα Instrumenta Studiorum της Ύμνογραφίας, τη μελέτη των χειρόγραφων υμνογραφικών συλλογών και τις αρχές και μεθόδους κριτικής έκδοσης υμνογραφικών κειμένων. Επιπλέον, στο πλαίσιο του μαθήματος επιχειρείται συστημα-τική παρουσίαση των βασικότερων υμνογράφων και του έργου τους, εξετάζονται επιμέρους θέματα της βυζαντινής και μεταβυζαντινής Υμνογραφίας (ζητήματα χειρόγραφης παράδοσης υμνογραφικών κειμένων, μετρικής, γνησιότητας κ.ά) και παρουσιάζονται τα αιτούμενα της σύγχρονης έρευνας. 

Διδάσκονται ειδικότερα θέματα της θεολογίας των Καππαδοκών Πατέρων. Επεξηγούνται και αναλύονται βασικά θεολογικά θέματα που κατεγράφησαν στην εν λόγω πατερική γραμματεία, καθώς παρουσιάζονται οι θέσεις των ανωτέρω Πατέρων σε συνάρτηση πάντα με τα ανακύπτοντα ζητήματα.

Στο πλαίσιο του μαθήματος εξετάζονται θέματα όπως ο μαθητής και ο διδάσκων, οι διδακτικές αρχές, μέθοδοι και μορφές διδασκαλίας, ο τρόπος συγγραφής και ο ρόλος των Προγραμμάτων Σπουδών και των σχολικών βιβλίων, ο σχεδιασμός διδασκαλίας, ο ρόλος της πληροφορίας και των Τεχνολογικών στην Εκπαίδευση, η σημασία της αξιολόγησης της διδασκαλίας, η σύνδεση θεωρίας και πράξης στη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών. Παράλληλα, οι μεταπτυχιακοί φοιτητές συμμετέχουν στην οργάνωση και στην πραγματοποίηση της Πρακτικής Άσκησης των προπτυχιακών φοιτητών, που περιλαμβάνει την ομαδική εξάσκηση των προπτυχιακών φοιτητών μέσα από Μικροδιδασκαλίες, που παραγματοποιούνται στο Εργαστήριο Παιδαγωγικής.

Θέμα του μαθήματος είναι η ευαγγελική παράδοση, οι ιδιαίτερες πηγές των επιμέρους ευαγγελίων και οι μεταξύ των τριών συνοπτικών σχέσεις. Στα πλαίσια του μαθήματος θα μελετηθούν: (1) το συνοπτικό πρόβλημα κι οι λύσεις που προτάθηκαν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα (2) Προφορική παράδοση και συλλογική μνήμη (Byrskog, LeDonn), (3) η Πηγή των Λογίων κι η σημασία της στην αρχέγονη Εκκλησία, (4) H Πηγή των Λογίων και το Ευαγγέλιο του Θωμά (5) οι λογοτεχνικές και θεολογικές αλληλεξαρτήσεις κι επιρροές των τριών συνοπτικών ευαγγελίων (6) ο Μάρκος κι οι πηγές του (7) το ιδιαίτερο υλικό του Ματθαίου και το Λουκά (8) θεολογικά θέματα και μοτίβα κι η θέση τους μέσα στην αφηγηματική δομή των τριών συνοπτικών,(9) η ιστορία του Πάθους και (10) η πιθανή σχέση των τριών συνοπτικών με το κατά Ιωάννην, (11) το πρόβλημα της σύνταξης του κατά Ιωάννην, (12) αφηγηματική δομή του κατά Ιωάννην και διακειμενικότητα, (13) θεολογικά θέματα του κατά Ιωάννην