Θεωρία και εξάσκηση: Αρχικά συνοψίζονται οι βασικές αρχές του προγραμματισμού του μαθήματος και της διδασκαλίας ξένων γλωσσών και γίνεται η εισαγωγή στα τρία είδη ανάλυσης που απαιτείται κατά την προετοιμασία του μαθήματος (Bedingungsfeld-, Sachanalyse & Didaktische Analyse). Για κάθε επόμενο θέμα αποτελεί προαπαιτούμενο οι φοιτητές/τριες να εκπονούν σε ομάδες αντίστοιχες εργασίες στο σπίτι πριν συζητηθεί αυτό στο μάθημα, ώστε να ασχοληθούν και με την απαραίτητη βιβλιογραφία. Ένας επίσης σημαντικός στόχος του μαθήματος είναι η ενασχόληση στην πράξη με την προετοιμασία, ανάλυση και αξιολόγηση του μαθήματος, κατά την οποία οι φοιτητές/τριες μαθαίνουν μέσω της παρατήρησης μαθημάτων της Γερμανικής σε βίντεο: α) να καταγράφουν τις φάσεις που αναγνωρίζουν, τους στόχους, τα εποπτικά μέσα κ.α. υλικά που χρησιμοποιούνται, τις μορφές εργασίας και συνεργασίας στην τάξη, τις δραστηριότητες διδασκόντων και διδασκομένων, β) να κάνουν τεκμηριωμένες, με βάση τη θεωρία, διδακτικές παρατηρήσεις, και γ) να αξιολογούν το μάθημα που έχουν παρατηρήσει. Μικροδιδασκαλίες: Στο δεύτερο μέρος οι φοιτητές/τριες ασχολούνται στην πράξη με την προετοιμασία του μαθήματος και τη διδασκαλία σε μορφή Microteaching. Οι Μικροδιδασκαλίες γίνονται στο πανεπιστήμιο, την ώρα του σεμιναρίου με «καθηγητές» μια μικρή ομάδα 4-5 φοιτητών, ενώ 12 φοιτητές/τριες αναλαμβάνουν το ρόλο του «μαθητή» και οι υπόλοιποι είναι «παρατηρητές». Κάθε Mικροδιδασκαλία βιντεοσκοπείται, κατόπιν προβάλλεται στην τάξη, αναλύεται και αξιολογείται με σκοπό την ανατροφοδότηση.

Στο σεμινάριο συζητείται το θεωρητικό πλαίσιο και οι εφαρμογές της ανάλυσης γλωσσικών αναγκών που οδηγούν σε εκπαιδευτικές πρακτικές. Κεντρικό σημείο αναφοράς αποτελεί η εφαρμογή συγκεκριμένων μεθόδων έρευνας και ανάλυσης των γλωσσικών αναγκών που προκύπτουν σε περιβάλλοντα εργασίας. Η ανίχνευση των επικοινωνιακών – γλωσσικών αναγκών αποτελεί προϋπόθεση στον ad hoc σχεδιασμό μαθημάτων γλωσσικής κατάρτισης για ενηλίκους που επιθυμούν να αναπτύξουν γλωσσικές δεξιότητες που θα τους επιτρέψουν να ανταποκριθούν στις επικοινωνιακές ανάγκες που έχουν στους χώρους εργασίας τους. 

Το σεμινάριο είναι συνέχεια του αντίστοιχου σεμιναρίου του ΧΕ. Αξιοποιώντας τη γνώση που αποκτήθηκε σχετικά με τη μέθοδο σχεδιασμού της ανάλυσης αναγκών για ad hoc μαθήματα γλωσσικής κατάρτισης συζητούνται οι τεχνικές για την κατασκευή του ερωτηματολογίου,του πρωτόκολλου παρατήρησης και του οδηγού συνέντευξης.

Το θέμα της «ένδειας» εξετάζεται ήδη στη Βίβλο και δεν είναι λίγα τα κείμενα στην ιστορία του καπιταλισμού που αντιτίθενται σθεναρά στην άποψη ότι ζούμε «στον καλύτερο οικονομικό κόσμο». Σε αυτό το σεμινάριο θα εξετάσουμε λογοτεχνικά κείμενα από το πρώτο μισό του 20ού αιώνα των Gerhart Hauptmann, Heinrich Mann, Georg Kaiser, Franz Kafka, Bertolt Brecht, Anna Seghers, Hans Fallada, Elfriede Brüning και άλλων, τα οποία ασχολούνται με αυτό το φαινόμενο της κοινωνικής ανισότητας, της ένδειας, της ένταξης και του αποκλεισμού καθώς των δομών εξουσίας και κυριαρχίας που υφίστανται από πίσω. Θα εξεταστούν τόσο θεωρητικά κείμενα από την κοινωνιολογία, όσο και χωρικά μοντέλα, καθώς το θέμα της «ένδειας» στη λογοτεχνία σχετίζεται σημαντικά με αυτό το θεωρητικό πλαίσιο.

Μετάφραση διαφορετικών ειδών κειμένων, συζήτηση και επίλυση μεταφραστικών προβλημάτων, έμφαση στην υφολογία. Εισαγωγή στη διερμηνεία, σε αντιπροσωπευτικές μεταφραστικές θεωρίες καθώς και στην ιστορία της μετάφρασης. Συνιστάται η ανελλιπής παρακολούθηση του μαθήματος με ενεργή συμμετοχή καθώς και η τακτική προετοιμασία των μεταφραστικών ασκήσεων.

Εισαγωγή στη μεταφραστική πρακτική και θεωρία με ανάδειξη της διαγλωσσικής και διαπολιτισμικής διαφορετικότητας καθώς και της επικοινωνιακής λειτουργίας της μετάφρασης. Έμφαση στην αναγκαία για τη μετάφραση έρευνα και εξοικείωση με λεξικά, βάσεις δεδομένων, διαδίκτυο, παράλληλα κείμενα. Το μάθημα περιλαμβάνει ενασχόληση με μεταφραστικές θεωρίες, μετάφραση κειμένων, συζήτηση μεταφραστικών προβλημάτων και των μεθόδων επίλυσής τους.

Προς το τέλος του 19ου αιώνα, μεσούσης της κρίσης του κλάδου της φιλολογίας, ο γερμανός φιλόλογος και φιλόσοφος Friedrich Nietzsche όριζε τη φιλολογία ως τέχνη της αργής και προσεχτικής ανάγνωσης», που όφειλε – όπως ακριβώς η τέχνη του χρυσοχόου – να εφαρμόζεται με λεπτά δάχτυλα και μάτια», mit Zarten Fingern und Augen», σε κείμενα και λέξεις. Όμως, αν ήδη την εποχή που γράφει ο Nietzsche η φιλολογία διέρχεται κρίση, τότε το δικό μας παρόν μοιάζει να την έχει απαξιώσει εντελώς ως κάτι ξεπερασμένο και συντηρητικό, ως συνώνυμο της καταλεπτολόγησης των κειμένων, της σχολαστικότητας και υπερεξειδίκευσης χωρίς πρακτικό αντίκρισμα. Αλήθεια, έχει νόημα να μιλάμε ακόμη για φιλολογία σήμερα; Μέσα από αυτήν την οπτική, ιδίως λαμβάνοντας υπόψη τη νέα ψηφιακή συνθήκη που έχει αλλάξει ριζικά τις πολιτισμικές πρακτικές της ανάγνωσης και της γραφής, το παρόν μάθημα δεν αποτελεί απλώς μια Εισαγωγή στη Φιλολογία», με ό,τι αυτό παραδοσιακά» συνεπάγεται: την εξοικείωση, δηλαδή, με βασικούς όρους και έννοιες (π.χ. τι είναι συγγραφέας», κείμενο», αναγνώστης» κτλ.) ή με επιμέρους πεδία του κλάδου. Συγχρόνως, επιχειρεί το άνοιγμα της φιλολογίας προς άλλες επιστήμες και άλλα μέσα, εξερευνώντας τις νέες προοπτικές που διανοίγουν για τις λογοτεχνικές σπουδές η λεγόμενη Φιλολογία των Μέσων» (Medienphilologie») ή οι Ψηφιακές Λογοτεχνικές Σπουδές» (Digital Literary Studies).

Η εικόνα της γυναίκας είναι ήδη στη Βίβλο ποικιλόμορφη και αντιφατική και αυτή η αμφιταλάντευση συνεχίζεται και σε πιο πρόσφατα λογοτεχνικά κείμενα: Η γυναίκα εμφανίζεται αφενός ως αγία, κόρη, αδελφή, νεαρό κορίτσι, μητέρα, σύζυγος αλλά και ως σαγηνεύτρια, ερωμένη, μοιχαλίδα, πόρνη και παιδοκτόνος/φόνισσα. Τα λογοτεχνικά κείμενα που θα διαβάσουμε και θα αναλύσουμε σε αυτό το μάθημα βρίθουν από στερεοτυπικές εικόνες της γυναίκας αλλά και εν μέρει από την αμφισβήτησή τους. Θα αντλήσουμε κείμενα από τον 18ο και τον 19ο αιώνα, από τον διαφωτισμό μέχρι τον αστικό ρεαλισμό, από τον Lessing μέχρι τον Theodor Fontane και θα γνωρίσουμε διάφορα λογοτεχνικά είδη.