ΠΜΣ: Προστασία Περιβάλλοντος και Βιώσιμη Ανάπτυξη»-Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, ΑΠΘ ΠΠΒΑ.13 “Γεωτεχνική Περιβάλλοντος” Περιεχόμενο Γεωπεριβαλλοντικοί κίνδυνοι και προβλήματα: Τύποι, αίτια και αλληλεπιδράσεις. Αίτια - πηγές επιπτώσεων. Οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντολογικές επιπτώσεις. Εδαφική υποβάθμιση – βασικοί παράγοντες. Έμφαση στις Ρύπανση – Μόλυνση (διαπιστώσεις). Πηγές προβλημάτων & κωδικοποίηση. Ορισμοί – όροι – Ορολογία. Κύριοι ρυπαντές - γεωγραφική κατανομή. Αποδεκτά Όρια Ρύπανσης στο Έδαφος. Ποσοτική διερεύνηση του προβλήματος (μέθοδοι-τεχνικές). Γεωλογικά, γεωφυσικά και γεωτεχνικά εργαλεία διερεύνησης της μόλυνσης – ρύπανσης. Ειδικές τεχνικές διασκόπησης υπεδάφους, παραδείγματα χρήσης. Μηχανισμοί διάδοσης της μόλυνσης – ρύπανσης. Σύστημα εδάφους - νερού: Επίδραση της παρουσίας και ροής του νερού στη συμπεριφορά των ακόρεστων και κορεσμένων εδαφών. Επικινδυνότητα Ρύπανσης – Αποτίμηση Διακινδύνευσης. Αντικείμενα έρευνας και οργάνωση μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Τεχνικές Απορρύπανσης & Προστασίας. Ειδικά θέματα γεωτεχνικής μηχανικής και βραχομηχανικής. Θέματα σχεδιασμού υπόγειων εγκαταστάσεων ενταφιασμού σε μεγάλα βάθη. Όροι ασφαλείας για την εκτέλεση ερευνών σε ΧΥΤΥ – ΧΥΤΑ. Παραδείγματα και εμπειρίες από τον Ελληνικό και Διεθνή χώρο. Υπολογιστική προσέγγιση. Αντικείμενα έρευνας και οργάνωση μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Σχετική νομοθεσία – ιστορικό εξέλιξης.

Εισαγωγή στα ΓΣΠ. Στοιχεία γεωγραφικών δεδομένων Εισαγωγή χωρικών και περιγραφικών δεδομένων στο ΓΣΠ. Διαχείριση βάσεων δεδομένων. Ανάλυση γεωγραφικών πληροφοριών. Παρουσίαση ανάλυσης και αποτελεσμάτων.

Γενικό Πλαίσιο Λήψης Αποφάσεων: Ποιοτική και ποσοτική θεώρηση.  Κριτήρια λήψης αποφάσεων σε μονοκριτηριακά προβλήματα. Πολυκριτηριακά προβλήματα: Μέθοδοι αξίας και απόκλισης.  Θεωρία της χρησιμότητας. Θεωρία αξιοπιστίας. Βασικές Έννοιες Θεωρίας Πιθανοτήτων και Στατιστικής. Μέθοδοι βελτιστοποίησης: μαθηματικός, γραμμικός και δυναμικός προγραμματισμός. Θεωρία γραφημάτων και προβλήματα διαδρομών: Δένδρα και μητρώα αποφάσεων, Ασυνεχή και συνεχή προβλήματα. Αποφάσεις υπό διαφορετικές συνθήκες: βεβαιότητας, αβεβαιότητας & επικινδυνότητας, Ανάλυση κατά BAYES και αξιολόγηση της πληροφορίας. Διαχείριση της Επικινδυνότητας: Οι διεργασίες της διαχείρισης επικινδυνότητας, Περιεχόμενο, Τεχνικές εφαρμογής, Πρότυπα τεκμηρίωσης, Παραδείγματα ανάλυσης κινδύνων.

Σκοπός του μαθήματος είναι η ενημέρωση για το σημερινό πρόβλημα της διαθεσιμότητας του νερού και της κρίσης στην προσφορά και ζήτηση των υδατικών πόρων και η απόκτηση της γνώσης και εμπειρίας για την εφαρμογή των σύγχρονων μεθόδων και τεχνικών της διαχείρισης των υδατικών πόρων στο πνεύμα της βιώσιμης ανάπτυξης για το περιβάλλον. 

Εισαγωγή στο μάθημα και στο αντικείμενο των περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Περιβαλλοντική νομοθεσία, Εκπόνηση μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων

Αναζήτηση και χρήση περιβαλλοντικών δεδομένων

Ενότητα: Διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων:

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την διαχείριση στερεών αποβλήτων - Περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την διαχείριση υγρών αποβλήτων, - Περιβαλλοντικές επιπτώσεις στα υδατικά συστήματα

Ενότητα: Υδραυλικά και Λιμενικά έργα:

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις υδραυλικών έργων - Περιβαλλοντικές επιπτώσεις λιμενικών έργων

Ενότητα: Έργα Πολιτικού Μηχανικού:

Περιβαλλοντικές επιπτώσεις συγκοινωνιακών έργων και έργων οδοποιίας - Περιβαλλοντικές επιπτώσεις γεωτεχνικών έργων - Περιβαλλοντικές επιπτώσεις τεχνικών έργων – Περιβαλλοντικός αρχιτεκτονικός σχεδιασμός

Αναγνώριση και επιπτώσεις σε χλωρίδα και πανίδα

Οικονομικά του περιβάλλοντος

Περιβάλλον και ανάπτυξη

Προσδιορισμός ποσοτικών-ποιοτικών χαρακτηριστικών υγρών και στερεών αποβλήτων. Ευτροφισμός, επιδράσεις τοξικών χημικών στα οικοσυστήματα, συσσώρευση μετάλλων και τοξικών οργανικών συστατικών στα ιζήματα. Μεταφορά και εναπόθεση ρύπων στο έδαφος και τα υπόγεια νερά. Οικοτοξικολογικές αναλύσεις στον έλεγχο της ποιότητας των νερών και των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων. Αποκατάσταση και μεταφροντίδα βεβαρημένων χώρων επεξεργασίας και διάθεσης αποβλήτων. Οικονομικά και διαχειριστικά εργαλεία, ανάλυση κύκλου ζωής και ροής υλικών. Αέρια ρύπανση, φαινόμενο του θερμοκηπίου, τρύπα του όζοντος. Υφιστάμενοι κανονισμοί, οδηγίες και νομοθετικό πλαίσιο. 

Θαλάσσια ρύπανση - Προσομοίωση μεταφοράς και διάχυσης πετρελαιοκηλίδας. Ανίχνευση φαρμακευτικών ουσιών σε υδροφορείς - Προσομοίωση μεταφοράς ρύπων σε υπόγειους υδροφορείς & Εξυγείανση. Διαχείριση γκρίζου νερού - επαναχρησιμοποίηση.

Εισαγωγή στο θαλάσσιο περιβάλλον – τεχνικά έργα. Παράκτια και θαλάσσια τεχνικά έργα – περιβαλλοντικές επιπτώσεις στο παράκτιο περιβάλλον στη φάση της κατασκευής Παράκτια και θαλάσσια τεχνικά έργα – περιβαλλοντικές επιπτώσεις στο παράκτιο περιβάλλον στη φάση της λειτουργίας. Ειδικά θέματα - διάβρωση ακτών – υπολογισμοί – τεχνικές αντιμετώπισης. Εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων – βασικά υπολογιστικά εργαλεία. Αποκατάσταση θαλασσίου περιβάλλοντος. Ατυχήματα στο θαλάσσιο περιβάλλον – πρόγνωση - αντιμετώπιση Εισαγωγή στην Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Παρακτίων Ζωνών Αρχές Διαχείρισης Παρακτίων Ζωνών - Αρχές Αειφόρου/ βιώσιμης ανάπτυξης Κλιματικές αλλαγές και μεταβολές. άνοδος της στάθμης της θάλασσας, αύξηση της διακύμανσης της μετεωρολογικήs παλίρροιας. Φέρουσα ικανότητα παράκτιας ζώνης - Χρήσεις γης, τουρισμός, αισθητική του παράκτιου τοπίου, ποιότητα παράκτιων υδάτων. Διαχείριση φυσικών πόρων και διαχείριση προβλημάτων που συνυπάρχουν στην παράκτια ζώνη Εργαλεία διαχείρισης. Δείκτες Ολοκληρωμένης Διαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης. Ανάλυση/ διαχείριση επικινδυνότητας - Χάρτες τρωτότητας