Σκοπός του μαθήματος είναι να εξοικειώσει τις συμμετέχουσες και τους συμμετέχοντες με ενδεικτικές πτυχές του σύγχρονου γερμανόφωνου χώρου που παρουσιάζουν ενδιαφέρον όσον αφορά ζητήματα γλωσσικής και πολιτισμικής ετερότητας. Μέσα από τον τρόπο που συναρθρώνονται οι ενότητες, το μάθημα εστιάζει σε εκδοχές του στοχασμού αλλά και της λογοτεχνίας και της τέχνης στον γερμανόφωνο χώρο, που παράγουν ενδιαφέρουσα γνώση όσον αφορά έννοιες όπως ‘ξένος’, ‘γλώσσα’, ‘πατρίδα’, ‘κατανόηση’, ‘επικοινωνία’ κ.λπ. Το μάθημα ενσωματώνει στην διάρθρωση του περιεχομένου του μια ιστορική προοπτική, πρόθεσή του ωστόσο είναι να στρέψει την προσοχή στην παροντική συνθήκη φέρνοντας τις συμμετέχουσες και τους συμμετέχοντες σε επαφή με την τρέχουσα συζήτηση στη δημόσια σφαίρα για έννοιες που σχετίζονται με τις επιδράσεις της παγκοσμιοποίησης στις κοινωνικές και πολιτισμικές πρακτικές, όπως ο κοσμοπολιτισμός και η υπερκουλτούρα (hyperculture).

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Σύγχρονων Γλωσσών του Συμβουλίου της Ευρώπης/ European Centre for Modern Languages (ECML), ένας από τους βασικούς φορείς του Συμβουλίου της Ευρώπης, δραστηριοποιείται τα τελευταία 25 χρόνια με στόχο την εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών εκπαίδευσης γλωσσών. Στόχος του μαθήματος είναι η παρουσίαση της εξέλιξης του έργου του ECML σχετικά τη διαπολιτισμική επικοινωνία στην Ευρώπη. Δέκα από τα κυριότερα έργα του σκιαγραφούν τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια την έννοια και την προώθηση της διαπολιτισμικής επικοινωνίας και η κριτική ανάγνωσή τους μπορούν να καταστήσουν τους φοιτητές και τις φοιτήτριες ικανούς και ικανές να δράσουν ως Ευρωπαίοι πολίτες, ως εκπαιδευτικοί και ως επαγγελματίες.

Το μάθημα εστιάζει στις διαπολιτισμικές συναντήσεις στον ευρωπαϊκό χώρο. Το μάθημα δομείται από μια θεωρητική εισαγωγή, όπου θα αποσαφηνιστεί καταρχήν το θεωρητικό πλαίσιο βάσει του οποίου εξετάζονται σήμερα τα λογοτεχνικά κείμενα και οι διάφορες μορφές τέχνης και θα εξεταστούν έννοιες όπως αποεδαφοποίηση, μεταναστευτική λογοτεχνία, υβριδικές μορφές, διαπολιτισμικότητα, δημιουργία ταυτοτήτων, κρυπτοαποικιοκρατία, αποικιοκρατικές και μετα-αποικιοκρατικές σπουδές. Ο βασικός κορμός του μαθήματος ασχολείται με πρωτογενή κείμενα από την λογοτεχνία και την τέχνη, καθώς και με βασικές περιόδους της πολιτισμικής ιστορίας, όπου αναδεικνύονται οι επιμέρους προβληματισμοί. Ενδεικτικά παραδείγματα από τον 20ο αιώνα μέχρι σήμερα: Η γερμανική κατοχή και η εξόντωση των εβραίων, η ιστορία της μετανάστευσης κατά τις δεκαετίες ’50 και ‘60, η σημερινή απορρόφηση ακαδημαϊκού προλεταριάτου στη βόρεια Ευρώπη, η οικονομική κρίση στη λογοτεχνία, ο τουρισμός και η κρυπτοαποικιοκρατία, το θέατρο και ο πρόσφυγες κά. Στόχος του μαθήματος είναι να λειτουργήσει η ενασχόληση με τα κείμενα ως έρεισμα α) για την αποδόμηση στερεοτύπων, β) για τον επαναπροσδιορισμό των ταυτοτήτων και των διαπολιτισμικών σχέσεων, γ) για την κατανόηση και αποδοχή της πολιτισμικής ετερότητας και τέλος δ) για την αναγωγή της λογοτεχνίας σε οικουμενικό εργαλείο εφαρμοσμένης δημοκρατίας.

Το μάθημα εισάγει τις/τους φοιτήτ(ρι)ες στις κομβικές έννοιες, τα μεθοδολογικά εργαλεία και στους προβληματισμούς της διαπολιτισμικής ψυχολογίας η οποία διερευνά πως προσδιορίζονται διακυμαίνονται και επιτελούνται οι ανθρώπινες συμπεριφορές σε διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σύνδεση πολιτισμού και ταυτότητας όπως και στην εργογραφία που μελετά τις προϋποθέσεις και τις συνέπειες της διαπολιτισμικής επαφής. Συζητιούνται τα διλήμματα που έχουν ιστορικά συνδεθεί με την «πολυπολιτισμικότητα» και οι διαφορετικές προσεγγίσεις της διαπολιτισμικής συνύπαρξης. Τέλος παρουσιάζονται τα μοντέλα επιπολιτισμοποίησης και συζητιούνται οι περιορισμοί τους υπό το φως σύγχρονων μεταναστευτικών και προσφυγικών ρευμάτων. Στις διαφορετικές θεματικές περιοχές επιχειρείται η παρουσίαση τόσο των κυρίαρχων επιστημολογικών προσεγγίσεων όσο και των κριτικών παραδειγμάτων.

Το μάθημα αυτό πραγματεύεται την κατάκτηση της δεύτερης/ ξένης γλώσσας υπό το πρίσμα της διαπολιτισμικής επικοινωνίας με έμφαση στην τυπολογία των εμπλεκόμενων γλωσσών. Εξετάζονται ζητήματα, όπως τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία γίνεται η τυπολογική ταξινόμηση των γλωσσών, οι λόγοι που καθιστούν την τυπολογία ενδιαφέρουσα για τη μελέτη της γλωσσικής κατάκτησης, αλλά και η επιρροή που ασκούν στη διαγλωσσική μεταφορά τόσο οι διαφορές όσο και οι ομοιότητες που εντοπίζονται ανάμεσα στις γλώσσες. Στόχος του μαθήματος είναι η ανάδειξη καλών πρακτικών διαχείρισης της ποικιλότητας των γλωσσών, προκειμένου να επιτευχθεί αποτελεσματικός διαπολιτισμικός διάλογος.

Αντικείμενο του μαθήματος αποτελεί ο ρωσικός πολιτισμός και η εξέλιξη του, με έμφαση στη μετασοβιετική/σύγχρονη περίοδο. Αναπόσπαστο μέρος του μαθήματος θα είναι η γνωριμία των μεταπτυχιακών φοιτητών με τον πολυεθνικό / πολυπολιτισμικό χώρο της σύγχρονης Ρωσίας με σκοπό να αναπτύξουν τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες επικοινωνίας, όχι μόνο με τους Ρώσους, αλλά και με τις άλλες εθνοτικές ομάδες ατόμων που προέρχονται από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα. Τα γλωσσικά και πολιτισμικά στοιχεία θα εξεταστούν πολυτροπικά. Από  τη μία, θα αντληθούν παραδείγματα από τις εμπορικές και οικονομικές συναλλαγές Ρωσίας-Ελλάδας (όπως ο μαζικός τουρισμός και οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού ή άλλου είδους σύγχρονες μορφές επικοινωνίας στον χώρο των επιχειρήσεων) και, από την άλλη, θα εξεταστούν πλευρές της σύγχρονης πολιτισμικής ζωής της Ρωσίας (όπως τα λογοτεχνικά κείμενα, η μουσική, ο κινηματογράφος κ.λπ.).

Η γνώση των ρωσικών δεν είναι απαραίτητη, αλλά θα γίνει μια εισαγωγή στον τρόπο γλωσσικής επικοινωνίας των ρωσόφωνων, στα πλαίσια των αναγκών του μαθήματος.