Στο μάθημα παρουσιάζονται οι υπαρξιακές και γνωσιολογικές προϋποθέσεις της Ορθόδοξης δογματικής διδασκαλίας σε σύγκριση με τη σχολαστική και γενικότερα με τη δυτική θεολογία και παράδοση. Ακριβής έκθεση του περιεχομένου της Ορθόδοξης πίστης σε διάλογο με τη δυτική χριστιανοσύνη. Συνεξετάζονται οι ιστορικοί και πνευματικοί παράγοντες του χώρου, όπου διαμορφώθηκε η διατύπωση των δογμάτων (πολιτική, φιλοσοφία, τέχνη κ.ά.). Ο άξονας είναι τα δόγματα και τα σύμβολα.

Η Εικονομαχία συνιστά ένα ιστορικό γεγονός με προεκτάσεις και στην τέχνη. Πώς εκδηλώθηκε η έριδα περί τις εικόνες. Ποιές σύνοδοι έγιναν κατά την διάρκειά της. Ποιά προβλήματα δημιουργήθηκαν στο σώμα της Εκκλησίας και πώς αυτά επηρέασαν τις σχέσεις της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης με τις άλλες Εκκλησίες. Οι επιπτώσεις της Εικονομαχίας στην εκκλησιαστική τέχνη της περιόδου. Υπήρξαν καθοριστικές και σε ποιο βαθμό; Προσέγγιση του θέματος μέσα από την εκκλησιαστική γραμματεία σε συσχετισμό με την αναζήτηση και παρουσίαση παραστάσεων από τους διάφορους κλάδους της βυζαντινής τέχνης (εντοίχια ζωγραφική, ιστορημένα χειρόγραφα, φορητές εικόνες κ.ά.) 

Ο στόχος του μαθήματος είναι η πρώτη εξοικείωση των φοιτητών  με τη σπουδή της Θεολογίας και το ακαδημαϊκό πλαίσιο μέσα στο οποίο διδάσκεται. Γίνεται αναφορά στην έννοια της Εγκυκλοπαιδείας της Θεολογίας», με ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία του όρου εγκυκλοπαιδεία» και τη σχέση της  με την εγκύκλιο παιδεία. Στη συνέχεια γίνεται σύγκριση με την Εισαγωγή στη Θεολογία και την ιστορία της στην ακαδημαϊκή σκέψη και σπουδή, ενώ προσφέρεται μία θεμελιώδης προσέγγιση της σημασίας του όρου Θεολογία». Ακολούθως οι φοιτητές παρακολουθούν

διαχρονικά τη σπουδή της Θεολογίας στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ανατολής και της Δύσης, τη δημιουργία των πρώτων πανεπιστημίων, προδρόμων των σημερινών, στη Δύση, την αμφισβήτηση της Θεολογίας στα νεώτερα ΑΕΙ και την αδιαμφισβήτητη πλέον αποδοχή της στο πεδίο των Ανθρωπιστικών Επιστημών. Τέλος εξετάζεται η εναρμόνιση των θεολογικών σπουδών στην Ελλάδα σε σχέση με τα Ευρωπαϊκά δεδομένα (Μπολώνια 1999) και το μέλλον τους στη χώρα μας.

Ως προς τη μεθοδολογία παρουσιάζονται οι ιδιαίτεροι κλάδοι της επιστήμης της Θεολογίας, οι τρόποι με τους οποίους προσεγγίζεται η κάθε ερευνητική περιοχή, καθώς επίσης και η τεχνική εκπόνησης επιστημονικών εργασιών. Επιπλέον παρατίθενται δοκίμια σύγχρονου θεολογικού προβληματισμού.

Το μάθημα χωρίζεται σε δύο ενότητες.

  • Στην πρώτη εξετάζεται ο βίος και η διδασκαλία των Πατέρων της Εκκλησίας και των εκκλησιαστικών συγγραφέων ενώ στη δεύτερη επιχειρείται η ιστορικο-φιλολογική και θεολογική ανάλυση και επεξεργασία των έργων τους. Ο κάθε συγγραφέας ή πατέρας της Εκκλησίας τοποθετείται στο ευρύτερο χωροχρονικό και πνευματικό πλαίσιο και διαπιστώνεται ο τρόπος με τον οποίο αντιδρά προσεταιριστικά ή αντιθετικά σε συγκεκριμένα κοινωνικά, πολιτικά, θεολογικά και εκκλησιαστικά δεδομένα.
  • Στη δεύτερη ενότητα εξετάζεται το πρόβλημα της ερμηνείας της χριστιανικής γραμματείας. Παρουσιάζονται οι μέθοδοι ερμηνείας που επέλεξαν πατέρες και εκκλησιαστικοί συγγραφείς καθώς και τα θέματα που προκύπτουν από τη συνάντηση του πατερικού λόγου με σύγχρονα ζητήματα. Η προσέγγιση γίνεται επί τη βάσει των πατερικών κειμένων τα οποία αναγιγνώσκονται και αναλύονται κατά τη διάρκεια των μαθημάτων. Σκοπός του μαθήματος είναι η μύηση των φοιτητών στην χριστιανική γραμματεία, στις μεθόδους ιστορικοφιλολογικής της προσέγγισης και της ερμηνευτικής της ανάλυσης. 

Το μάθημα έχει σκοπό να εισαγάγει τους φοιτητές στην προβληματική της Ηθικής ως επιστήμης και να τους προετοιμάσει για τη Χριστιανική Ηθική. Επιμέρους θέματα που εξετάζει είναι: η προέλευση της έννοιας της ηθικής• ηθική φιλοσοφία: προσεγγίσεις κλασικών και σύγχρονων φιλοσόφων• αρχές και μεθοδολογία της ηθικής• ηθικές διαστάσεις των σύγχρονων προβλημάτων• οι πηγές της Χριστιανικής Ηθικής• οι οντολογικές βάσεις του χριστιανικού ήθους• αυτονομία και ετερονομία• ελευθερία και αυθεντία• θεία και ανθρώπινη δικαιοσύνη• οι σχέσεις μεταξύ δόγματος και ήθους. Το μάθημα συμπληρώνεται από μια σύντομη εξέταση πατερικών κειμένων που αναφέρονται σε βασικά θέματα Χριστιανικής Ηθικής.

Θεωρίες Μάθησης και Αγωγής στην Παιδαγωγική Επιστήμη

Στο συγκεκριμένο μάθημα επιχειρείται λεπτομερής ανάλυση στη διαμόρφωση της βίβλου και στο πώς προέκυψαν τα βιβλία της Αγίας Γραφής. Στόχος του μαθήματος είναι να ενημερώσει τους φοιτητές: α) για τα πορίσματα της σύγχρονης επιστήμης σε θέματα που σχετίζονται με την ονομασία, τη συγγραφή, τη σύνθεση, την ένταξη στον κανόνα, το περιεχόμενο και τη θεολογία των βιβλίων της παλαιάς διαθήκης και β) για την ιστορία, τη Γραφή, την ανάγνωση και τα κυριότερα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα της εβραϊκής γλώσσας του πρωτότυπου κειμένου της Παλαιάς Διαθήκης. Η εκπαίδευση και η ερευνητική καλλιέργεια των φοιτητών επιτυγχάνεται μέσω της μελέτης και της προσέγγισης των γραφών με συστηματικό τρόπο και τη βαθμιαία εισαγωγή τους σε θεμελιώδη θέματα της Παλαιάς Διαθήκης η οποία δεν είναι η μυθολογία των εβραίων, αλλά η αποκάλυψη του θεού προς τους ανθρώπους και η καταγραφή της ιστορίας των σχέσεων του Θεού με τον άνθρωπο, τα βιβλία της δεν αποτελούν απλώς τη λογοτεχνία ενός λαού αλλά πνευματική κληρονομιά ολόκληρης της ανθρωπότητας

Ποιμαντική Θεραπευτική Ποιμαντικές θέσεις του αγίου Νικοδήμου στο συμβουλευτικό Εγχειρίδιο και η σύγχρονη ποιμαντική πραγματικότητα Εκκλησία και χαρισματική ποιμαντική διακονία Εξαρτήσεις:μία προσέγγιση Η χρησιμοποίηση χημικών προϊόντων. Θεώρηση οικολογικής ηθικής Η αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Έννοια, περιεχόμενο και αξιολόγηση από άποψη χριστιανικής ηθικής Η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η πορεία προς το όραμα Η γυναίκα στη δημόσια λατρεία του Θεού Η εξομολόγηση: το μυστήριο του νόμου και της χάριτος Η προέχουσα ιδιότητα των εφημερίων ως θρησκευτικών λειτουργών Η θέση των ΓΟΧ(παλαιοημερολογιτών) εντός της ελληνικής πολιτείας. Νομική τους εκπροσώπηση Ορθοδοξία και διεθνείς σχέσεις Οικογένεια, πολυπολιτισμικότητα και μεταμοντερνισμός

ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. ΧΩΡΙΣ ΕΞΩΦΥΛΛΟ..pdfΘΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΚΟΣΜΟΣ. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ. ΧΩΡΙΣ ΕΞΩΦΥΛΛΟ..pdf

Θέματα εξέτασης: • Η κατάσταση της ελληνικής σχολικής παιδείας κατά την περίοδο 1453-1821 • Η Πατριαρχική Σχολή Κωνσταντινουπόλεως • Ενοριακές Σχολές της Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως • Σχολές Πατριαρχικών Σταυροπηγιακών Μονών • Επαρχιακές Πατριαρχικές Σχολές • Σχολές των εκκλησιαστικών επαρχιών του Οικουμενικού Θρόνου • Ζητήματα ίδρυσης, οργάνωσης και λειτουργίας των ελληνικών σχολείων

Στο Μάθημα "Εκκλησιαστική Γραμματεία των Σλάβων" του ΣΤ΄ Εξαμήνου παρουσιάζεται η ιστορία και η εξέλιξη της γραμματείας του σλαβικού κόσμου από τις απαρχές της μέχρι τους νεότερους χρόνους. Στο πλαίσιο του Μαθήματος παρουσιάζεται αναλυτικά το ιεραποστολικό έργο των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου στον σλαβικό κόσμο, που αποτέλεσε την αφετηρία όχι μόνο για τον εκχριστιανισμό του αλλά και για τη δημιουργία του σλαβικού αλφαβήτου και τη μετάφραση στη γλώσσα των Σλάβων των πρώτων συγγραμμάτων. Στη συνέχεια παρουσιάζεται η πορεία διάδοσης του σλαβικού αλφαβήτου παράλληλα με τον εκχριστιανισμό πρώτα στον βουλγαρικό και τον σερβικό κόσμο και έπειτα στον ρωσικό κόσμο και εξετάζεται η εξέλιξη της γραμματείας, η οποία από τα πρώτα της βήματα στους λαούς αυτούς έχει καθαρά εκκλησιαστικό χαρακτήρα μέχρι και τους νεότερους χρόνους.

Αντικείμενο του μαθήματος είναι η επιστημονική σπουδή των Πατέρων και των συγγραφέων της Εκκλησίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη μελέτη της λατινικής χριστιανικής γραμματείας. Οι συγγραφείς εντάσσονται μέσα στο χώρο και το χρόνο που έδρασαν, ενώ εξετάζονται οι κοινωνικές, θρησκευτικές, φιλοσοφικές και πολιτιστικές συνιστώσες που επέδρασαν στη σκέψη τους ή προκάλεσαν την απολογητική και αντιρρητική τους στάση. Ο βίος και η εργογραφία των συγγραφέων διερευνώνται ιστορικοφιλολογικώς. Μέσα από τα συγγράμματά τους αναδεικνύονται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της διδασκαλίας, των εμπειριών και της συμβολής τους στην εξέλιξη και τη διαμόρφωση των αληθειών της πίστης και της εκκλησιαστικής παράδοσης. Ερευνάται η επίδραση της σκέψης κάθε συγγραφέα στους μεταγενέστερους και δίδεται έμφαση στην επικαιρική παρουσίαση του μηνύματός τους. 

Παρουσιάζεται το γραμματειακό είδος της Εκκλησιαστικής Ιστορίας και οι πηγές της. Δίνεται το περίγραμμα της εποχής, κατά την οποία εμφανίζεται ο χριστιανισμός. Αναλύονται οι λόγοι, για τους οποίους ο χριστιανισμός θεωρήθηκε religio illicita στην ρωμαϊκή αυτοκρατορία, που απετέλεσαν και την νομική βάση των εναντίον του διωγμών. Δίνεται το ιστορικό περίγραμμα των διωγμών καθώς και τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στην Εκκλησία εξαιτίας τους. Περιγράφεται η οργάνωση της Εκκλησίας. Αναλύεται η διαμόρφωση και η λειτουργία του συνοδικού θεσμού. Αναπτύσσονται τα περί των Οικουμενικών Συνόδων. Εξετάζονται η Εικονομαχία και τα Σχίσματα. Παρουσιάζεται συνοπτικά η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως κατά την πρώτη χιλιετία.

Από τα εκκλησιαστικά ζητήματα της β΄ χιλιετίας εξετάζονται τα ακόλουθα: • Εκκλησιαστικό σχίσμα του 1054 • Σταυροφορίες • Προσπάθειες για την αποκατάσταση της εκκλησιαστικής ενότητας Ανατολής – Δύσης • Αιρέσεις και θεολογικές έριδες στο Βυζάντιο κατά την περίοδο 11ου-15ου αι. • Ιστορία του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά την Οθωμανική περίοδο • Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία • Προτεστάντες

Το μάθημα ασχολείται με το ερώτημα πώς η Οικουμενική Κίνηση των χριστιανικών Εκκλησιών προσπαθεί να απαντήσει στην πρόκληση της οικονομικής παγκοσμιοποίησης, καθώς και με την αναγκαιότητα του Διαθρησκειακού Διαλόγου και της αλληλεγγύης μεταξύ των πιστών των διαφόρων θρησκειών στην προσπάθεια οικοδόμησης ενός πολιτισμού δίκαιης ειρήνης για όλη τη δημιουργία.

Η εξοικείωση με τον θρησκευτικό πλουραλισμό και τη θρησκευτική ετερότητα. Η παρουσία του άλλου στα αναλυτικά προγράμματα σπουδών και στα κείμενα των εγχειριδίων και πώς μέσα από τα αναλυτικά προγράμματα προτείνονται ομαδοσυνεργατικής δραστηριότητες με σκοπό τη συνειδητοποίηση της ετερότητας, της αποδοχής και του αλληλοσεβασμού.

Στο μάθημα εξετάζονται τα ακόλουθα θέματα: • Ενέργειες των κυβερνήσεων του νεοσύστατου ελληνικού κράτους για τη διαχείριση της μοναστηριακής περιουσίας κατά την περίοδο 1828-1842 • Κυβερνητικές αποφάσεις περί διάλυσης και φορολόγησης των μοναστηριών • Διοικητικές παρεμβάσεις σε θέματα ευταξίας και περιουσίας των μοναστηριών • Το Εκκλησιαστικό Ταμείο • Αποφάσεις της Επιτροπής του Εκκλησιαστικού Ταμείου • Κατάργηση της Επιτροπής και του Εκκλησιαστικού Ταμείου