Στο πλαίσιο της Δομής Δια Βίου Μάθησης του Α.Π.Θ. θα υλοποιηθεί εξ αποστάσεως πρόγραμμα με τίτλο «Διαφοροποιημένη Διδασκαλία: αρχές και εφαρμογές».

Σκοπός του προγράμματος είναι η εξοικείωση των συμμετεχόντων/ουσών με τη φιλοσοφία και τις παιδαγωγικές αρχές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας και η κατάρτισή τους στην ανάπτυξη διαφοροποιημένων προγραμμάτων διδασκαλίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην διαφοροποίηση της διδασκαλίας στην τάξη για μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στην εκμάθηση διδακτικών πρακτικών με ερευνητική τεκμηρίωση. 

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην διαφοροποίηση της διδασκαλίας στην τάξη για μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στην εκμάθηση διδακτικών πρακτικών με ερευνητική τεκμηρίωση.

Για την αποτελεσματική επιμόρφωση αξιοποιείται διαδραστικό υλικό, πρακτικοί οδηγοί ανάπτυξης διαφοροποιημένου υλικού και εφαρμογές σε διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα (γλώσσα, μαθηματικά, αρχαία, φυσική).

Σε ποιους απευθύνεται

α) σε εκπαιδευτικούς πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, γενικής και ειδικής αγωγής, σε καθηγητές και καθηγήτριες ξένων γλωσσών.

β) σε στελέχη εκπαίδευσης (σχολικούς συμβούλους, διευθυντές).

γ) σε ψυχολόγους που εργάζονται στην εκπαίδευση και καλούνται να σχεδιάσουν και να υποστηρίξουν προγράμματα  συνεκπαίδευσης και διαφοροποίησης της διδασκαλίας.

δ) σε αποφοίτους δημόσιων και ιδιωτικών φορέων εκπαίδευσης.

ε) σε όσους ενδιαφέρονται να αποκτήσουν νέες δεξιότητες συνδυάζοντας γνώσεις από το χώρο της ειδικής αγωγής, της διδακτικής μεθοδολογίας και του γνωστικού τους αντικειμένου.

 

Δομή προγράμματος

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 5 θεματικές ενότητες.

Η κάθε ενότητα υλοποιείται με:

α) σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση.

β) ασύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση -παρακολούθηση βίντεο, μελέτη αρθρογραφίας, μελέτη ebook.

γ) ασύγχρονη εξ αποστάσεως - συμπλήρωση δραστηριοτήτων, ασκήσεων και απάντηση σε κουιζ κατανόησης.

 

Α. Θεωρητικές αρχές και ερευνητική τεκμηρίωση (12 ώρες)

Στην πρώτη θεματική ενότητα, παρουσιάζονται α) ερευνητικά πορίσματα σχετικά με την αποτελεσματική διδασκαλία β) η ανάλυση της φιλοσοφίας και των χαρακτηριστικών του καθολικού σχεδιασμού της διδασκαλίας γ) οι δυνατότητες προσαρμογής του συνόλου των αναλυτικών προγραμμάτων, αναλύονται δ) οι θεωρητικές παραδοχές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας και δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στις γενικές αρχές που διέπουν τη διαφοροποίηση, όπως η συμμετοχή των μαθητών σε αξιόλογες δραστηριότητες, η ευέλικτη ομαδοποίηση και η αξιολόγηση, καθώς αποτελεί μια συνεχή διαδικασία, η οποία συνδέεται άμεσα με την αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας.

Β. Τι είναι η διαφοροποιημένη διδασκαλία (12 ώρες)

Στη δεύτερη θεματική ενότητα οι συμμετέχοντες/ουσες εμβαθύνουν σε θέματα α) ορολογίας, ορισμού και χαρακτηριστικών. Επιλύονται οι παρανοήσεις για την Διαφοροποιημένη Διδασκαλία και καταρρίπτονται οι μύθοι γύρω από αυτήν. β) Επιπρόσθετα, αναλύεται η δομή της Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας (σύμφωνα με το σχεδιάγραμμα της Tomlinson) . Ειδικότερα, εξηγείται πώς λαμβάνοντας υπόψη την ετοιμότητα, τα ενδιαφέροντα και τα μαθησιακά προφίλ των μαθητών προχωρούμε στην διαφοροποίηση του περιεχόμενου, της διαδικασίας και του τελικού προϊόντος της μάθησης. Για να γίνει κατανοητή αυτή η διαδικασία δίνονται και ολοκληρωμένες προτάσεις διαφοροποίησης σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα. γ) Τέλος, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην σημασία της επιλογής των μαθησιακών στόχων και της οργάνωσής τους σε τρείς πυραμίδες. Η οργάνωση αυτή αποτελεί το προκαταρκτικό βήμα για τη μετάβαση στη διαφοροποίηση της διδασκαλίας.

Γ.  Διαφοροποίηση περιεχομένου (12 ώρες)

Στην τρίτη θεματική ενότητα οι συμμετέχοντες/ουσες εργάζονται με μια αναλυτική λίστα στρατηγικών και μέσων που μπορούν να αξιοποιήσουν για τη διαφοροποίηση του περιεχομένου. Έμφαση δίνεται στο σχεδιασμό και στη χρήση των γραφικών οργανωτών, στην εύρεση και στην αξιοποίηση βιντεοσκοπημένου ή μαγνητοφωνημένου υλικού και γενικότερα στην αξιοποίηση των τεχνολογιών της πληροφορίας για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της διαφοροποίησης.

Δ. Διαφοροποίηση επεξεργασίας  (12 ώρες)

Η τέταρτη ενότητα περιλαμβάνει στρατηγικές και μέσα για τη διαφοροποίηση της επεξεργασίας. Έμφαση δίνεται στη διαβαθμισμένη διδασκαλία και ιδιαίτερα στο πότε τη χρησιμοποιεί ο εκπαιδευτικός, στα χαρακτηριστικά της, στο τι λαμβάνει υπόψη για το σχεδιασμό της (τις διαστάσεις της) και στη χρήση του ισοσταθμιστή για τη προσαρμογή των οδηγιών – δραστηριοτήτων. μαθητών. Επιπλέον, προτείνονται τα κέντρα μάθησης/ ενδιαφερόντων για τη διδασκαλία μιας συγκεκριμένης έννοιας ή δεξιότητας.

Ε. Διαφοροποίηση τελικού προϊόντος (12 ώρες)

Η πέμπτη ενότητα αφορά τη χρήση στρατηγικών και μέσων για τη διαφοροποίηση του τελικού προϊόντος. Έμφαση δίνεται στο σχεδιασμό εναλλακτικών τρόπων αξιολόγησης που να αξιοποιούν τα ενδιαφέροντα των μαθητών ή τα μαθησιακά τους προφίλ (τρίλιζα).

 

Μεθοδολογία υλοποίησης του προγράμματος

Η επιμόρφωση θα ακολουθήσει ένα συνδυαστικό μοντέλο εκπαίδευσης, που αξιοποιεί τόσο την σύγχρονη όσο και την ασύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία.

Όσον αφορά τη σύγχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία, αξιοποιείται η εύχρηστη  πλατφόρμα Big-Blue-Button του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου για τη διδασκαλία των επιμέρους θεματικών, την επίλυση αποριών και την ανατροφοδότηση των συμμετεχόντων (10 ώρες). 

Για την ασύχρονη εξ αποστάσεως διδασκαλία (50 ώρες), θα αξιοποιηθεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα του e-learning, σε κάθε μάθημα της οποίας θα περιλαμβάνονται βιντεοσκοπημένες διαλέξεις, υλικό προς ανάγνωση (ebook, άρθρα κλπ), δραστηριότητες εμπέδωσης και σύντομα τεστ αξιολόγησης.

Ακόμη, προβλέπεται η λειτουργία forum για την ενίσχυση της συνεργασίας και της αλληλεπίδρασης των συμμετεχόντων για ανταλλαγή ιδεών, επίλυση αποριών και ενεργητική συμμετοχή στο πρόγραμμα.

Διάρκεια

Το πρόγραμμα έχει διάρκεια 60 ωρών (2 μήνες) και αναμένεται να ξεκινήσει την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου και να έχει ολοκληρωθεί έως την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου.

Παροχές του προγράμματος

• Εκπαιδευτικό υλικό (ebooks, παρουσιάσεις powerpoint, παραδείγματα διαφοροποιημένων εργασιών,  βίντεο, άρθρα, προτεινόμενη βιβλιογραφία, εκπαιδευτικές ιστοσελίδες και λογισμικά)
• Βεβαίωση συμμετοχής
• Πιστοποιητικό επιμόρφωσης