Το συγκεκριμένο μάθημα εστιάζει στις μεθόδους και τεχνικές που αξιοποιούνται στην ερευνητική δημοσιογραφία. Έμφαση δίνεται τόσο στο "χτίσιμο" της έρευνας (υπόθεση, ερευνητικά ερωτήματα, μεθοδολογία), όσο και στα εργαλεία αυτής (ανοιχτά δεδομένα, osint κλπ.).

Εκκινώντας από τον ορισμό του Tom Wolf για μια νέου τύπου δημοσιογραφία, η οποία θα διαβαζόταν σαν μυθιστόρημα (journalism that would read like fiction), αναζητούνται τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του υβριδικού αυτού δημοσιογραφικού είδους με βάση εμβληματικά, αγγλόφωνα κυρίως, κείμενα που συνδυάζουν την δημοσιογραφία με τη λογοτεχνία. Στη συνέχεια εξετάζονται οι αφηγηματικοί τρόποι και οι υφολογικές επιλογές διακεκριμένων εκπροσώπων του είδους, σε συνδυασμό ή/και σε αντιπαράθεση με τις δημοσιογραφικές/μυθιστοριογραφικές πρακτικές. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο εργαστηριακό μέρος, όπου δοκιμάζονται συγγραφικές τεχνικές της αφηγηματικής δημοσιογραφίας.

Το μάθημα αυτό διερευνά το ρόλο των μέσων στην ανάπτυξη. Στόχος μας είναι να προσεγγίσουμε την στρατηγική χρήση των μέσων στην προώθηση των στόχων την πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής αλλαγής. Στο πρώτο μέρος θα εξετάσουμε τις βασικές προσεγγίσεις στο θέμα από θεωρητικής και ιστορικής άποψης. Στο δεύτερο μέρος θα δώσουμε έμφαση, μέσα από μελέτες περίπτωσης που θα παρουσιαστούν από τους/τις συμμετέχοντες/ουσες, σε καίρια θέματα, όπως η φτώχεια, οι ανισότητες, η πείνα και η αειφορία. 

http://journalism.jour.auth.gr/%cf%80%cf%81%cf%8c%ce%b3%cf%81%ce%b1%ce%bc%ce%bc%ce%b1-%cf%83%cf%80%ce%bf%cf%85%ce%b4%cf%8e%ce%bd/%cf%80%ce%b1%ce%b3%ce%ba%cf%8c%cf%83%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b4%ce%b7%ce%bc%ce%bf%cf%83%ce%b9%ce%bf%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%af%ce%b1/

Το μάθημα: ‘Δημοσιογραφία και Φύλο στον Κινηματογράφο’ εστιάζει στη διατομή των σπουδών: Δημοσιογραφίας, Φύλου, και Κινηματογράφου και δη Φεμινιστικής Κινηματογραφίας. Ο ‘φακός’ ιχνηλάτησης του διεπιστημονικού πεδίου μας είναι διακεκριμένες συναφείς κινηματογραφικές ταινίες όπου πρωταγωνιστούν γυναίκες και γυναίκες δημοσιογράφοι. Μελετάμε το φύλο στην άσκηση του δημοσιογραφικού επαγγέλματος, μέσα από το ‘βλέμμα’ των σκηνοθετών-δημιουργών. Η δημοσιογραφία συσσωματώνει κοινωνικοπολιτική εξουσία καθώς παράγει γνώση και άποψη ή τη ματαίωσή της: άγνοια και σύγχυση. Στο πεδίο της επαγγελματικής, ιδίως, δημοσιότητας συγκρούονται συμφέροντα, μαίνονται ανταγωνισμοί με κέρδη, ζημίες, απώλειες. 

Το μάθημα πραγματεύεται τα θέματα της δημοσιογραφίας δεδομένων και της συμμετοχικής δημοσιογραφίας. Καθώς τα τελευταία χρόνια η συμμετοχή του κοινού στην παραγωγή των ειδήσεων αποτελεί κεντρικό άξονα μελέτης της δημοσιογραφίας, στο μάθημα προσεγγίζεται η έννοια της συμμετοχής στα μέσα και εξετάζονται τα υπάρχοντα εργαλεία στο πλαίσιο των ειδησεογραφικών οργανισμών. Αναλύονται παραδείγματα συμμετοχικής δημοσιογραφίας σε ελληνικά και διεθνή μέσα, ενώ μελετώνται επίσης τα ζητήματα που προκύπτουν και οι τρόποι διαχείρισης που εφαρμόζονται στην πράξη. Τέλος, δίνεται η δυνατότητα εμπειρικής χρήσης και εξοικείωσης με συμμετοχικές εφαρμογές.

Η μεγάλη διαθεσιμότητα δεδομένων σε ψηφιακή μορφή καθιστά αναγκαία την ενασχόληση με τη δημοσιογραφία δεδομένων. Ο δημοσιογράφος πρέπει να είναι σε θέση να βρίσκει, να προσαρμόζει, να οπτικοποιεί και να ερμηνεύει τα δεδομένα. Για να το επιτύχει αυτό πρέπει να έχει τις θεωρητικές βάσεις χρήσης δεδομένων, αλλά και τις απαραίτητες τεχνικές δεξιότητες για τη δημιουργία οπτικοποιήσεων δεδομένων που θα ενσωματώνονται στα άρθρα του. 

Πώς ‘βλέπει’, πώς ατενίζει και πώς απεικονίζει ο κινηματογράφος τη δημοσιογραφία; Παρεμβαίνει καταλυτικά, επεμβαίνει κριτικά; Πάντα γόνιμα; Πότε τα ΜΜΕ λειτουργούν υπέρ θετικών κοινωνικών και πολιτιστικών στόχων και πότε διαμεσολαβούν παρασιτικές σχέσεις ή παρακμιακές τάσεις; Οι δύο πολιτιστικοί τομείς: σινεμά και δημοσιογραφία είναι δυναμικά αλληλοτροφοδοτούμενοι. Το μάθημα στοχεύει στην κατανόηση της σχέσης τους, όπως και των μεταξύ τους αλληλεπιδράσεων, συνεργιών και κρίσιμων αντιθέσεων. Στο μάθημα ‘ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ’ ή εναλλακτικά ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΦΥΛΟ ΣΤΟΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ, η καλλιτεχνική ‘ελευθερία έκφρασης’ εστιάζεται διεισδυτικά επειδή αποτελεί κλειδί κριτικής ανατομίας του επαγγέλματος, απεικόνισης και αξιολόγησης της δημοσιογραφίας από τους απόλυτα ανεξάρτητους δημιουργούς κινηματογραφιστές. Μέσα από δέκα επιλεγμένες ταινίες, στις οποίες  πρωταγωνιστούν δημοσιογράφοι, και μέσω του φακού των δημιουργών τους, η δημοσιογραφία προσεγγίζεται από ποικίλες οπτικές. Εξετάζουμε κατά πόσο κατορθώνει να συντελεί στην αυτογνωσία, την αυτοσυνειδησία, την πολιτιστική ανάταση και την κοινωνικο-πολιτική ανάπτυξη. Υπό ποιές συνθήκες μπορεί αντίθετα να ματαιώνει εύλογους κοινωνικούς και πολιτιστικούς στόχους; Σημαντικές επιλεγμένες ταινίες αναδεικνύουν και εξαίρουν την πρώτη κατηγορία, ενώ αρκετές ανατέμνουν τις αρνητικές, παρακμιακές πρακτικές, καταγγέλλοντας τη  δημοσιογραφία της σκανδαλοθηρίας, της κατακραυγής, του σεξισμού, του μισογυνισμού και της χειραγώγησης. Με το φακό των επιλεγμένων ταινιών εξετάζουμε: επαγγελματικούς ρόλους και ταυτότητες, σχέσεις συνεργασίας ή ανταγωνισμού, ηθικά διλήμματα, συναδελφικές συνεργασίες ή και συγκρούσεις και πολιτιστικές αλληλεπιδράσεις. Το απότοκο γνωστικό κέρδος είναι η σε βάθος κατανόηση μεθόδων και δομών διαχείρισης και χειραγώγησης. Στο πεδίο του πολιτισμού, οι κυρίαρχοι επιτελεστές σχέσεων εξουσίας και επιρροής, ορίζουν την κρατούσα ηθική και ιδεολογική ηγεμονία.

Το μάθημα προσφέρεται στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ. Στόχος του μαθήματος είναι να προσφέρει εξειδικευμένες γνώσεις σχετικά με την κάλυψη πολέμων και κρίσεων. Οι εξελίξεις που σημειώνονται στο πεδίο αυτό καθώς και οι εξειδικευμένες γνώσεις που απαιτούνται καθιστούν αναγκαία την εκπαίδευση στα ζητήματα αυτά και την κάλυψη τους. Το μάθημα θα αναπτυχθεί μέσω της εξέτασης σχετικών παραδειγμάτων αλλά και παρουσίασης/συζήτησης της σχετικής βιβλιογραφίας

Αντικείμενο του σεμιναρίου είναι η λεγόμενη «ειδική δημοσιογραφία» (specialist journalism), που εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της πολιτισμικής δημοσιογραφίας ή δημοσιογραφίας του πολιτισμού (cultural journalism) και αντιδιαστέλλεται αφενός προς τη γενική δημοσιογραφία και αφετέρου προς τη δημοσιογραφία των (καλών) τεχνών. Τα επιμέρους πεδία που θα μελετηθούν είναι: α. δημοσιογραφία της γαστρονομίας (food journalism), β. δημοσιογραφία της οινοφιλίας (wine journalism), γ. δημοσιογραφία της μόδας (fashion journalism), δ. δημοσιογραφία της δημοφιλούς μουσικής (popular music journalism) και ε. ταξιδιωτική δημοσιογραφία (travel journalism). Τα πεδία αυτά, που καλύπτουν βασικούς τομείς του «υλικού πολιτισμού», της δημοφιλούς κουλτούρας και της ψυχαγωγίας, συνδέονται άμεσα με προσωπικές στήλες (columns), περιοδικά και ένθετα εφημερίδων, όπως επίσης και ανάλογες ραδιο-τηλεοπτικές εκπομπές, αλλά τα τελευταία χρόνια και με εξειδικευμένους ιστοτόπους. Ξεκινώντας, λοιπόν, από την έννοια γένους «πολιτισμική δημοσιογραφία», θα περάσουμε στην περιγραφή του λόγου και της γλώσσας των περιοδικών και θα καταλήξουμε στη θεωρητική πραγμάτευση των ανωτέρω πέντε πεδίων παράλληλα με τη μελέτη συγκεκριμένων/διακεκριμένων εκδόσεων του χώρου αυτού.     

Σύντομη περιγραφή μαθήματος: Το μάθημα αφορά τη διερεύνηση της ιδιομορφίας και της ποικιλομορφίας της σύγχρονης πολιτισμικής παραγωγής και ζωής. Ξεκινώντας από την εξέταση του θεσμικού περιβάλλοντος της σύγχρονης πολιτισμικής παραγωγής, καθώς και της διαπλαστικής επίδρασης της επικοινωνιακής τεχνολογίας, το μάθημα εξετάζει τις μεταμορφώσεις της τέχνης, καθώς και του ρόλου των καλλιτεχνών και των κοινών τους, την πληθωρική ανάπτυξη των δημοφιλών τεχνών και των δημιουργικών βιομηχανιών, καθώς και τις προκλήσεις της μετανεωτερικής εποχής αναφορικά με τη σχέση μας τόσο με την πολιτισμική παράδοση/κληρονομιά όσο και με τα φαινόμενα πολιτισμικού υβριδισμού.