Στο πλαίσιο του μαθήματος εξετάζονται: α) οι επιστημολογικές και μεθοδολογικές διαστάσεις της ιστορικής παιδαγωγικής, β) η μετάβαση της οθωμανικής κοινωνίας από τον πολυπολιτισμό στον εθνικισμό, γ) η διαμόρφωση της εκπαίδευσης των ελληνικών κοινοτήτων του οθωμανοκρατούμενου χώρου από το 19ο έως τις αρχές του 20ου αιώνα, δ) οι εκπαιδευτικές πρακτικές σε σχέση με τις παιδαγωγικές ιδέες που υιοθετήθηκαν και οι κοινωνικοποιητικές προθέσεις που επικράτησαν στο πλαίσιο της παρεχόμενης εκπαίδευσης των ελληνικών κοινοτήτων του οθωμανοκρατούμενου χώρου 

Σκοπός του μαθήματος είναι να προσφέρει ένα συστηματικό πλαίσιο αρχών, διεργασιών και

πρακτικών από τη συνάντηση της ψυχολογίας με την παιδαγωγική της ένταξης και την

αναπηρία στην εκπαίδευση. Συγκεκριμένα, το μάθημα ορίζεται από μια γενική κατεύθυνση

για την αναπηρία ως αλλαγή της ερμηνευτικής οπτικής από τις ατομικέςιδιότητες των

υποκειμένων της πράξης, στις κοινωνικέςσχέσεις μεταξύ τους». Για τον σκοπό αυτόν

εξετάζονται: α) Οι βασικές έννοιες της των κύριων θεωριών της εφαρμοσμένης ψυχολογίας

που συντελούν στην αναγνώριση, στην κατανόηση και στην αντιμετώπιση της αναπηρίας,

μέσα από μια ιστορική προσέγγιση και β) παραδείγματα αναπηρίας με βάση τα κυρίαρχα

ταξινομικά συστήματα και την κριτική που τους ασκείται (νευροαναπτυξιακές διαταραχές,

μαθησιακές δυσκολίες, "προβλήματα συμπεριφοράς"). Η έμφαση στο ψυχοκοινωνικό στην

κριτική ψυχολογία (I. Parker-AnnualReviewofCriticalPsychology) θεμελιώνεται στην ανάγκη

για συστηματική εξέταση της πριμοδότησης ορισμένων εκδοχών ψυχολογικής δράσης έναντι

άλλων, και το πώς οι κυρίαρχες αναφορές της ψυχολογίας» λειτουργούν ιδεολογικά και

εξυπηρετούν κυρίαρχα συστήματα εξουσίας.

Στο συγκεκριμένο μάθημα διεξάγονται εργαστήρια και εποπτείες για ζητήματα έγκαιρης

παρέμβασης και συμβουλευτικής γονέων καθώς και συμβουλευτικής σε ενταξιακά

εκπαιδευτικά προγράμματα και πλαίσια.

Αντικείμενο του μαθήματος αποτελεί η συζήτηση σχετικά με την εκπαίδευση των αναπήρων τα τελευταία 50 χρόνια. Αφετηρία της συζήτησης αυτής αποτελεί η διαπίστωση ότι η ειδική αγωγή ως γνωστικό αντικείμενο στην Ελλάδα δεν εντόπισε ούτε και ονομάτισε, μέσα από ένα κριτικό πλαίσιο, τις καταστάσεις εκείνες που προέκυπταν κατά την εκπαίδευση των αναπήρων στα ιδρύματα, σχολεία. Οι ιστορικές αυτές παραλείψεις εγείρουν προβληματισμούς ως προς τη συγκρότηση του επιστημονικού παιδαγωγικού Λόγου σχετικά με την εκπαίδευση των αναπήρων. Εξετάζονται αναλυτικά επιστημονικά εγχειρίδια των δύο τελευταίων δεκαετιών για την εκπαίδευση τυφλών και κινητικά ανάπηρων μαθητών. Μέσα από αυτήν την κριτική εξέταση αναδύονται σημαντικά ζητήματα για την παιδαγωγική πράξη καθώς και για το κατά πόσο η ειδική αγωγή ακολούθησε την παιδαγωγική επιστήμη.Γίνεται λεπτομερής αναφορά στη Νομοθεσία και τους τρόπους που αυτή καθόρισε τη λειτουργία των ειδικών και των γενικών σχολείων. Εξετάζονται τα προτεινόμενα διαφροποιημένα αναλυτικά προγράμματα για την κάθε προαναφερόμενη κατηγορία βλάβης και αναλύονται διεξοδικά. Δίνεται έμφαση στον ρόλο και την αποστολή των εκπαιδευτικών. Το μάθημα επίσης στοχεύει στην κατανόηση από τους/τις μεταπτυχιακούς φοιτητές/ριες της σημαντικότητας του γνωστικού αντικειμένου της παιδαγωγικής της ένταξης καθώς οδηγεί σε ένα διακριτό επιστημονικό πεδίο.

Το μάθημα αποσκοπεί στην κριτική προσέγγιση του τρόπου ανασυγκρότησης των εκπαιδευτικών συστημάτων υπό το πρίσμα των πολιτικών του Κράτους Πρόνοιας και του νεοφιλελευθερισμού. Ταυτόχρονα, αποβλέπει στην επεξεργασία ζητημάτων σχετικά με τον ρόλο που νέοι δρώντες (actors), όπως οι υπερεθνικοί οργανισμοί, οι ΜΚΟ, οι πολυεθνικές εταιρείες και οι φιλανθρωπικές οργανώσεις, διαδραματίζουν στην παγκόσμια αρένα της εκπαιδευτικής διακυβέρνησης. Τέλος, το μάθημα επιδιώκει να διερευνήσει την εμφάνιση υβριδικών ταυτοτήτων στο πεδίο της εκπαίδευσης, ανιχνεύοντας τα όρια μεταξύ παγκόσμιου και τοπικού επιπέδου καθώς και δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. 

Στο πλαίσιο του Σεμιναρίου οι μεταπτυχιακοί φοιτητές και φοιτήτριες θα μελετήσουν και θα κατανοήσουν: Την έννοια του έθνους και του κοινωνικού σχηματισμού. Τη διαμόρφωση του ελληνικού εθνικισμού και το ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης. Τη σχέση των εκπαιδευτικών συστημάτων, ως κοινωνικών θεσμών, με τον κοινωνικό σχηματισμό στο επίπεδο των οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων και της κυρίαρχης ιδεολογίας κατά την περίοδο της νεωτερικότητας. Τα μεταρρυθμιστικά εκπαιδευτικά φαινόμενα και τις σχέσεις τους με τις κοινωνικές αλλαγές. Το ρόλο των πηγών στην ιστορία.

Το "Μάθημα" αφορά σε χώρο του elearning που θα χρησιμοποιηθεί για την εξ αποστάσεως εξέταση εισαγωγής στην κατεύθυνση του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του ΠΤΔΕ ΑΠΘ με τίτλο: "Ιστορικοκοινωνική Θεμελίωση της Εκπαίδευσης και της Παιδαγωγικής". Στον χώρο αυτό θα αναρτηθούν τα θέματα εξέτασης και εκεί επίσης θα υποβληθούν οι απαντήσεις.

Σκοπός του μαθήματος είναι να προσφέρει ένα συστηματικό πλαίσιο αρχών, διεργασιών και πρακτικών από τη συνάντηση της ψυχολογίας με την παιδαγωγική της ένταξης και την αναπηρία στην εκπαίδευση. Συγκεκριμένα, το μάθημα ορίζεται από μια γενική κατεύθυνση για την αναπηρία ως «αλλαγή της ερμηνευτικής οπτικής: από τις ατομικέςιδιότητες των υποκειμένων της πράξης, στις κοινωνικέςσχέσεις μεταξύ τους». Για τον σκοπό αυτόν εξετάζονται: α) Οι βασικές έννοιες της των κύριων θεωριών της εφαρμοσμένης ψυχολογίας που συντελούν στην αναγνώριση, στην κατανόηση και στην αντιμετώπιση της αναπηρίας, μέσα από μια ιστορική προσέγγιση και β) παραδείγματα αναπηρίας με βάση τα κυρίαρχα ταξινομικά συστήματα και την κριτική που τους ασκείται (νευροαναπτυξιακές διαταραχές, μαθησιακές δυσκολίες, "προβλήματα συμπεριφοράς"). Η έμφαση στο ψυχοκοινωνικό στην κριτική ψυχολογία (I. Parker-Annual Review of Critical Psychology) θεμελιώνεται στην ανάγκη για συστηματική εξέταση της πριμοδότησης ορισμένων εκδοχών ψυχολογικής δράσης έναντι άλλων, και το πώς οι κυρίαρχες αναφορές της «ψυχολογίας» λειτουργούν ιδεολογικά και εξυπηρετούν κυρίαρχα συστήματα εξουσίας. Στο συγκεκριμένο μάθημα διεξάγονται εργαστήρια και εποπτείες για ζητήματα έγκαιρης παρέμβασης και συμβουλευτικής γονέων καθώς και συμβουλευτικής σε ενταξιακά εκπαιδευτικά προγράμματα και πλαίσια